Το βασικό συμπέρασμα από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι ένα: ενώ η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκεται σε αποδρομή, καμία από τις υπάρχουσες πολιτικές δυνάμεις δεν μπορεί να καλύψει το κενό εξουσίας κεφαλαιοποιώντας τη φθορά της ΝΔ. Ενδεικτικά, σε πρόσφατη δημοσκόπηση της Interview, στο δίλημμα «Μητσοτάκης ή χάος», το 42% δήλωσε ότι προτιμά το χάος, το 30% επιθυμεί τη διατήρηση της παρούσας κυβέρνησης, ενώ μόλις 28% αρνήθηκε να δώσει μία από τις δύο απαντήσεις και προτίμησε κάτι άλλο – για παράδειγμα, κυβέρνηση με άλλον πρωθυπουργό.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχει πάρει φωτιά η παραφιλολογία για νέους πολιτικούς σχηματισμούς, από την επαναφορά του Αλέξη Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή, έως τους σχεδιασμούς του Αντώνη Σαμαρά και της Μαρίας Καρυστιανού. Καθώς ψηφοφόροι και πολιτικοί ηγέτες μοιάζουν να… αναζητούν οι μεν τους δε, ρωτήσαμε δύο δημοφιλείς πλατφόρμες Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), το ChatGPT της αμερικανικής OpenAI και το κινεζικό DeepSeek: Πώς μπορεί να μοιάζει ο νέος ή η νέα πρωθυπουργός της Ελλάδας; Πού θα πρέπει να τοποθετηθεί πολιτικά, πώς να αντιμετωπίσει ζητήματα που αποτελούν αγκάθια για την κυβέρνηση; Τι να προτάξει στο μέτωπο της οικονομίας και πώς να κινηθεί στην πολύπλοκη γεωπολιτική σκακιέρα;
Οι απαντήσεις αμφοτέρων κινούνται στην ίδια λογική σε όλες τις ερωτήσεις, με μικρές διαφοροποιήσεις, ενώ κάποιες μπορεί να χρησιμεύσουν και ως οδηγίες προς ναυτιλλομένους στις «όμορφες θάλασσες» της πολιτικής. Αν κάτι χωρίζει τα δύο μοντέλα, αυτό είναι η άνεσή τους με την ελληνική γλώσσα: το ChatGPT «μιλάει» καλά τη γλώσσα μας, όμως το DeepSeek υπέπεσε σε αρκετά λάθη, τα οποία επιμεληθήκαμε.
Η «συνέντευξη»
DeepSeek: Ο ιδανικός έλληνας πρωθυπουργός το 2025 πρέπει να είναι ένας συνθέτης ρεαλισμού και οράματος. Πρέπει να έχει τα πόδια του στο σκληρό έδαφος των σημερινών προκλήσεων, αλλά και το βλέμμα του στραμμένο σε ένα καλύτερο, δίκαιο και ακμαίο αύριο. Δεν είναι μόνο ένας «διαχειριστής» των κρίσεων, αλλά ένας «αρχιτέκτονας» του μέλλοντος. Οι πολίτες ψηφίζουν ελπίδα, αλλά με βάση αξιόπιστα σχέδια και όχι κενές υποσχέσεις.
ChatGPT: Η εποχή απαιτεί υπέρβαση των παλιών διαχωρισμών. Τοποθετήσου στο κέντρο της πράξης, όχι της θεωρίας: προοδευτικός στις αξίες, ρεαλιστής στη διακυβέρνηση. Μίλα για αποτελεσματικότητα, διαφάνεια, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική αξιοπρέπεια. Απόφυγε ταμπέλες· δώσε έμφαση στην ενότητα και τη λογοδοσία. Ο πολίτης δεν ψηφίζει «Δεξιά ή Αριστερά», αλλά ποιος θα λύσει τα προβλήματά του χωρίς ψέματα.
ChatGPT: Αναγνώρισε ευθέως την αποτυχία του κράτους και απαίτησε πλήρη δικαστική και τεχνική διερεύνηση χωρίς παρεμβάσεις. Δείξε έμπρακτα ότι η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και γρήγορη: ειδικό σώμα ελέγχου, ψηφιακή δημοσιοποίηση στοιχείων, χρονοδιάγραμμα ενεργειών. Επικοινώνησε με τις οικογένειες, όχι επικοινωνιακά αλλά ανθρώπινα. Το μήνυμά σου: κανένα θύμα χωρίς δικαίωση, καμία συγκάλυψη.
DeepSeek: Δημιουργήστε έκτακτο μηχανισμό για άμεσες προκαταβολές στους αγρότες, χωρίς να περιμένετε την ολοκλήρωση των ερευνών. Ανακοινώστε αυστηρά κριτήρια και ψηφιακή παρακολούθηση για κάθε ευρώ. Η ανάγκη των πολιτών είναι προτεραιότητα έναντι της γραφειοκρατίας.
ChatGPT: Η Ελλάδα χρειάζεται παραγωγική ανασυγκρότηση, όχι μόνο μακροοικονομική σταθερότητα. Επένδυσε σε βιομηχανία τεχνολογίας, πράσινη ενέργεια, αγροδιατροφή και logistics. Δημιούργησε κίνητρα για επενδύσεις στην περιφέρεια, προσέλκυσε επιστήμονες του εξωτερικού με φορολογικά και ερευνητικά κίνητρα και υποστήριξε νέες οικογενειακές πολιτικές για το Δημογραφικό. Μείωσε τη γραφειοκρατία και ενίσχυσε την παραγωγικότητα μέσω ψηφιακών δεξιοτήτων. Η ανάπτυξη πρέπει να είναι εξωστρεφής και δίκαιη, όχι ευάλωτη στον τουρισμό μόνο.
DeepSeek: Μην τον ανακαλέσετε, αλλά βελτιώστε τον. Εισάγετε αυστηρότερους ελέγχους για κατάχρηση και εγγυήσεις ότι οι υπερωρίες πληρώνονται πλήρως. Προσφέρετε κίνητρα σε εταιρείες που μειώνουν τις πραγματικές ώρες εργασίας μέσω τεχνολογίας. Η συζήτηση πρέπει να μεταφερθεί από τις ώρες στην παραγωγικότητα.
ChatGPT: Περιόρισε την αισχροκέρδεια με στοχευμένους ελέγχους και ψηφιακή διαφάνεια τιμών. Εφάρμοσε στοχευμένες επιδοτήσεις ενέργειας και τροφίμων για χαμηλά εισοδήματα, όχι οριζόντιες. Ενίσχυσε τους συνεταιρισμούς και τα logistics για μείωση κόστους τροφίμων. Προώθησε φοροελαφρύνσεις παραγωγικών επενδύσεων και μισθολογικές αυξήσεις συνδεδεμένες με την παραγωγικότητα. Συνδύασε πειθαρχία με κοινωνική αποτελεσματικότητα, όχι στείρα λιτότητα.
DeepSeek: Ναι, πατήστε στο μομέντουμ. Προχωρήστε σε διάλογο με αξιοπρέπεια και διπλωματική ωριμότητα. Δημιουργήστε κλιμάκια εμπιστοσύνης σε θέματα όπως οικονομική συνεργασία. Η επίλυση των διαφορών (ΑΟΖ) πρέπει να βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο. Το πολιτικό κόστος ελέγχεται με διάφανο και εθνικά αποτελεσματικό μήνυμα.
ChatGPT: Στήριξε ξεκάθαρα διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με πλήρη εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και απόρριψη κάθε λύσης διχοτόμησης ή «δύο κρατών». Ενίσχυσε τη διπλωματική παρουσία Ελλάδας σε ΟΗΕ και ΕΕ υπέρ επανέναρξης διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Συντόνισε πλήρως τις κινήσεις σου με τη Λευκωσία και επένδυσε στη διεθνή ενημέρωση για το Κυπριακό ως ευρωπαϊκό πρόβλημα ασφάλειας.
DeepSeek: Υιοθετήστε ισορροπημένη στάση. Συνεχίστε να υπερασπίζεστε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοπροστασία, αλλά καταδικάστε αποφασιστικά την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα και υποστηρίξτε τη δημιουργία πλαισίου για το παλαιστινιακό κράτος. Η Ελλάδα μπορεί να είναι γεωστρατηγικός μεσάζων.
ChatGPT: Στήριξε τη γραμμή της ΕΕ και του Διεθνούς Δικαίου, αλλά με μετρημένο, διπλωματικό λόγο. Κατάγγειλε απερίφραστα την εισβολή, προσφέροντας ανθρωπιστική και τεχνική βοήθεια στην Ουκρανία. Παράλληλα, διατήρησε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη Ρωσία μέσω πολιτιστικών και εκκλησιαστικών θεσμών, χωρίς να υπονομεύεις τις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Δείξε ότι η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας και νομιμότητας, όχι εργαλείο κανενός.
DeepSeek: Χειριστείτε τη σχέση με πραγματισμό και στρατηγική σαφήνεια. Ενισχύστε το αμυντικό πεδίο συνεργασίας ως θεμέλιο της συμμαχίας. Παρουσιάστε την Ελλάδα ως αξιόπιστο ευρωπαϊκό σύμμαχο και σταθερό σημείο σε μια ταραχώδη περιοχή. Στα ζητήματα με την Τουρκία, τονίστε τη διάθεσή σας για διάλογο βάσει του διεθνούς δικαίου, αλλά επισημάνετε ότι η αμερικανική στήριξη στην εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας είναι ζωτικής σημασίας για την ευρω-ατλαντική σταθερότητα. Μην ανταγωνίζεστε τον Ερντογάν, αλλά προβάλλετε την αξία σας ως εγγυητή ασφάλειας.
ChatGPT: Ναι, θα έπρεπε να πας – και μάλιστα χωρίς επιτήδευση ή πολιτικό μήνυμα. Η παρουσία σου εκεί δεν θα σήμαινε ταύτιση, αλλά σεβασμό προς έναν άνθρωπο που σημάδεψε την ελληνική κουλτούρα και τη συλλογική μνήμη. Οι πολίτες εκτιμούν όταν ένας ηγέτης μπορεί να διαχωρίζει την πολιτική από την ανθρωπιά. Η απουσία θα μπορούσε να εκληφθεί ως μικροψυχία ή διχαστική στάση. Πήγαινε διακριτικά, χωρίς κάμερες αν γίνεται, και με λιτό, αξιοπρεπές μήνυμα: ότι «ο πολιτισμός ενώνει, ακόμη κι όταν οι ιδέες μας διαφέρουν».
Η Τεχνητή Νοημοσύνη «αξιολογεί» πρόσωπα της επικαιρότητας
Στο πλαίσιο του πειράματος αναζήτησης του επόμενου πρωθυπουργού, δώσαμε στις μηχανές της ΤΝ μια λίστα από πρόσωπα που παρουσιάζονται ως εν δυνάμει ηγέτες και ζητήσαμε να μας πουν ποιοι/-ες θα ταίριαζαν καλύτερα στον ρόλο του ιδανικού πρωθυπουργού, όπως οι ίδιες τον περιέγραψαν. Ιδού η αξιολόγηση από το ChatGPT.
- Κυριάκος Μητσοτάκης: Τεχνοκρατικός, προσανατολισμένος στην αποτελεσματικότητα· ισχυρό ευρωπαϊκό προφίλ, αλλά φθορά από ζητήματα διαφάνειας και κοινωνικής απόστασης.
- Νίκος Ανδρουλάκης: Συναινετικός και ευρωπαϊστής, προβάλλει ανανέωση στο Κέντρο· δυσκολεύεται όμως να επιβληθεί επικοινωνιακά.
- Σωκράτης Φάµελλος: Εμπειρία και μετριοπάθεια· περιορισμένη αναγνωρισιμότητα εκτός κομματικής βάσης.
- Δηµήτρης Κουτσούµπας: Σταθερός και έντιμος ηγέτης· το ιδεολογικά άκαμπτο πλαίσιο του ΚΚΕ περιορίζει την κυβερνητική του ευελιξία και ρεαλισμό.
- Αλέξης Χαρίτσης: Νέας γενιάς, ήπιος και τεχνοκρατικός· λείπει ακόμη το ισχυρό πολιτικό αφήγημα.
- Κυριάκος Βελόπουλος: Επικοινωνιακός και λαϊκιστής· απήχηση σε συντηρητικό κοινό, αλλά μικρή αξιοπιστία διακυβέρνησης.
- Ζωή Κωνσταντοπούλου: Μαχητική, με ισχυρή προσωπικότητα· όμως συχνά εμφανίζεται συγκρουσιακή και μονοθεματική.
- Στέφανος Κασσελάκης: Φρέσκο πρόσωπο, σύγχρονο στυλ· αμφισβητείται η πολιτική του εμπειρία και συνέπεια.
- Αφροδίτη Λατινοπούλου: Νέα, δυναμική παρουσία· προκαλεί αντιδράσεις λόγω πολωτικού λόγου.
- Γιάνης Βαρουφάκης: Ριζοσπαστικός, διεθνώς γνωστός, χαρισματικός ρήτορας· θεωρείται όμως απρόβλεπτος.
- Αλέξης Τσίπρας: Εμπειρία διακυβέρνησης και πολιτική οξυδέρκεια· φέρει ακόμη φθορά από την περίοδο διακυβέρνησής του.
- Μαρία Καρυστιανού: Ειλικρινής και ηθικά ακέραιη, εκφράζει τη φωνή της δικαιοσύνης και της κοινωνίας· όμως στερείται πολιτικής και διοικητικής εμπειρίας.
- Αντώνης Σαµαράς: Εμπειρος, αποφασιστικός και φιλοευρωπαϊστής· η σκληρή ρητορική και το παρελθόν διχασμού περιορίζουν την απήχησή του στο Κέντρο.
- Νίκος Δένδιας: Θεσμικός, σοβαρός, με κύρος στο εξωτερικό· χαμηλός πολιτικός αυθορμητισμός.
- Χάρης Δούκας: Τεχνοκράτης, προβάλλει ήπιο προοδευτικό προφίλ· χρειάζεται μεγαλύτερη πολιτική εμπειρία.