Μπορεί οι πρωθυπουργικοί συνεργάτες να επιμένουν ότι δεν έχουν ληφθεί τελικές αποφάσεις για το πακέτο της ΔΕΘ
Στο μεταξύ, το Μαξίμου ξορκίζει τη δημόσια συζήτηση περί ενδεχόμενων αλλαγών στους κανόνες του εκλογικού παιχνιδιού – θέμα που συζητείται όμως και μεταξύ νεοδημοκρατών. «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μου έχει πει κατ’ επανάληψη ότι ο στόχος του είναι να πάμε σε εκλογές αργά την άνοιξη του 2027. Με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο» είπε ο Χατζηδάκης. «Ισχύει στο ακέραιο ό,τι είπε ο Πρωθυπουργός πριν από έναν μήνα. Δεν καταλαβαίνω, πάντως, το άγχος των κομμάτων της αντιπολίτευσης καθώς είναι αυτά που προεξοφλούν μια μεγάλη πολιτική αλλαγή στις εκλογές» σημείωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Αν υπάρχει ένα κοινό που παραδοσιακά δυσκόλευε τη ΝΔ, αυτό είναι οι 20άρηδες: πείθονται πιο δύσκολα από οποιονδήποτε άλλο, δεν κινούνται με κομματικές ταυτίσεις, κρίνουν αυστηρά, αποστασιοποιούνται πολιτικά έως και αδιαφορούν για τις εκλογικές αναμετρήσεις. Στην κυβέρνηση αγωνιούν ότι χάνουν οριστικά αυτό το ηλικιακό γκρουπ, στο οποίο έχουν προσπαθήσει στο παρελθόν να επενδύσουν με χρόνο και χρήμα. Μόνο που για τους πολιτικούς αναλυτές και τους δημοσκόπους είναι το κοινό που φέρει τους μεγαλύτερους συμβολισμούς, αν και η εκλογική βαρύτητά του δεν είναι αντίστοιχου μεγέθους – δεν είναι μόνο ότι δεν συμμετέχει στις κάλπες, είναι επίσης ότι υστερεί ποσοτικά στο εκλογικό σώμα. Η ΝΔ δεν έχει να διαχειριστεί μόνο το γκρέμισμά της στους 17-24 ετών, αλλά παλεύει επιπλέον με μια ανησυχητική κατάσταση στους 30άρηδες. Στους 20άρηδες μετριόταν στις τελευταίες κυλιόμενες μετρήσεις τέταρτο έως και πέμπτο κόμμα και στους 30άρηδες είχε χάσει το προβάδισμα με την Πλεύση Ελευθερίας να παίρνει την πρωτιά και με τη ΝΔ να μάχεται με κοντινά διψήφια ποσοστά με το ΠΑΣΟΚ. Είναι σαφές ότι οι εξαγγελίες για τους ενοικιαστές – η «επιδότηση» ενοικίου για πρώτη φορά από τον προσεχή Νοέμβριο – στόχευαν και σε αυτό το ακροατήριο. Οπως είναι δεδομένο ότι εκεί είναι στραμμένο το κυβερνητικό βλέμμα όταν γίνονται αναφορές σε κοινωνικά θέματα, στο Δημογραφικό, στα εργασιακά (αύξηση μισθών, μείωση ανεργίας κ.ο.κ).
Ήταν από τα ισχυρότερα ακροατήρια της ΝΔ στις τελευταίες εθνικές εκλογές, όμως τα πρώτα καμπανάκια είχαν χτυπήσει σε Μαξίμου και Πειραιώς μόλις έναν χρόνο αργότερα – στην ευρωκάλπη: στους 40άρηδες και στους 50άρηδες η ΝΔ εξακολουθεί να καταγράφει προβληματική εικόνα. Από τη μία έχουν χαθεί τα υψηλά ποσοστά απήχησης του κόμματος στις παραγωγικές – τις λεγόμενες και μεσαίες – ηλικίες, που ήταν δύο χρόνια πριν στο 43% για τους 45-54 ετών (αλλά και στο 34,1% για το αμέσως προηγούμενο ηλικιακό σκαλοπάτι, τους 35-44 ετών). Από την άλλη πρόκειται για τις ηλικίες οι οποίες γεμίζουν τη δεξαμενή των αναποφάσιστων και υπό αυτή την έννοια στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι τίποτα δεν έχει χαθεί οριστικά. Αντίθετα, πιστεύουν ότι πρόκειται για διεκδικήσιμες ομάδες και ότι μπορούν να υπάρξουν διορθώσεις στη μεγάλη υποχώρηση των ποσοστών της κυβέρνησης με επαναπροσεγγίσεις του κοινού αυτού μέσα από καλλιέργεια προσδοκιών σε ό,τι αφορά τα εισοδήματά τους.
Επιπλέον η έμφαση που δίνει η κυβέρνηση στο Στεγαστικό έχει να κάνει και με αυτή την ανησυχητική εικόνα της στις μεσαίες ηλικίες – παρότι το πρόβλημα αφορά οριζόντια την κοινωνία. Εδώ και μήνες το θέμα ιεραρχείται ψηλά στη λίστα προβλημάτων των πολιτών, εξού και το Μαξίμου το έχει τοποθετήσει στις κεντρικές κυβερνητικές προτεραιότητες – μαζί με την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Βασικός στόχος, που δεν έχει επιτευχθεί ακόμα, είναι η διάθεση στην αγορά μεγαλύτερου αριθμού κατοικιών.
Δεδομένα είναι τα τραύματα της κυβέρνησης και στην ηλικιακή κατηγορία 55-64 ετών, καθώς, όσο κι αν κρατιέται το προβάδισμα της ΝΔ, οι απώλειες είναι μεγάλες: από το 41% στην εθνική κάλπη του 2023 η ΝΔ έχει χάσει σχεδόν τη μισή δύναμή της στη συγκεκριμένη κατηγορία. Για αυτό το κοινό, το Μαξίμου επιχειρεί μεταξύ άλλων να ζωηρέψει το «μεταρρυθμιστικό» αφήγημά του, διατηρώντας ταυτόχρονα εκείνο της «σταθερότητας» – πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής. «Στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίθηκαν 25 διαφορετικές μεταρρυθμίσεις για το β’ εξάμηνο του 2025, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας. Είναι τέσσερις μεταρρυθμίσεις τον μήνα ή μία μεταρρύθμιση την εβδομάδα» είπε ο Κωστής Χατζηδάκης (Σκάι). Στην ίδια ηλικιακή κατηγορία (στην οποία περιλαμβάνονται και εκείνοι που έχουν ακόμα εξαρτώμενα τέκνα) απευθύνονται τόσο οι πολιτικές για το στεγαστικό όσο και τα απανωτά σινιάλα περί φοροελαφρύνσεων και περί στήριξης των οικογενειών. Ενδεικτική και η επίθεση του Παύλου Μαρινάκη στο ΠΑΣΟΚ σχετικά με τον 13ο μισθό και τη 14η σύνταξη – στα οποία η κυβέρνηση ανάβει κόκκινο με το επιχείρημα ότι μόνο ο 13ος μισθός κοστίζει δημοσιονομικά 1,5 δισ.: «Δηλαδή να πάρουν μόνο έναν μισθό οι δημόσιοι υπάλληλοι και να μη μειωθούν κι άλλοι φόροι για τους ελεύθερους επαγγελματίες, για ιδιωτικούς και δημόσιους υπαλλήλους, να μην δοθούν κι άλλα μόνιμα μέτρα στους συνταξιούχους. Να έρθει να το πει αυτό το ΠΑΣΟΚ και όσοι λένε και για 13η σύνταξη και για 14η σύνταξη, που μαζί κάνουν 5 δισ., να έρθουν να μας πουν πού θα βρουν τα λεφτά».
Όσο μεγαλύτερες οι ηλικίες τόσο υψηλότερη η απήχηση της κεντροδεξιάς παράταξης – εξ ου και το σταθερό προβάδισμά της στους 65+ ετών. Πρόκειται για παραδοσιακά προνομιακό για τη ΝΔ κοινό, οι άνω των 65 ετών μετρήθηκαν πολύ ψηλά τόσο στις τελευταίες εκλογές (51,7%) όσο και στην πύρρειο νίκη της ΝΔ στην περσινή ευρωκάλπη (39,9%). Το κυβερνών κόμμα εξακολουθεί να κινείται σε περιβάλλον ευρωκάλπης στη συγκεκριμένη κατηγορία, που περιλαμβάνει τους συνταξιούχους, κινούμενη πέριξ του 38%. Αυτό σημαίνει ότι στην κυβέρνηση διαπιστώνουν περιθώρια βελτίωσης και έχουν ανάγκη να καλύψουν το όποιο χαμένο έδαφος από τη στιγμή που εκείνες οι ηλικίες εμφανίζουν μεγαλύτερη – σε σύγκριση με τις μικρότερες – συμμετοχή στις εκλογικές διαδικασίες. Και επιπλέον είναι η ομάδα που εμφανίζει τις μικρότερες μετακινήσεις στο πολιτικό σκηνικό λόγω της μεγαλύτερης κομματικής ταύτισης. Το Μαξίμου έχει στο επίκεντρο τους συνταξιούχους ενόψει της ΔΕΘ, με ενδεικτική την προοπτική κατάργησης της προσωπικής διαφοράς. Με λίγα λόγια, στο κυβερνητικό επιτελείο έχουν λόγους να μην αντιμετωπίζουν ως δεδομένο το συγκεκριμένο ηλικιακό γκρουπ. Αντίθετα, κρίνεται αναγκαία η «φροντίδα» – τη ζητούν άλλωστε επίμονα οι βουλευτές της ΝΔ προς τα κεντρικά – σε όλα τα θεωρητικώς συνεπή προς το κόμμα ακροατήρια.


