Την ώρα που ο Ευριπίδης Στυλιανίδης παρουσίαζε το νέο βιβλίο του για την Τεχνητή Νοημοσύνη και ο Αλέξης Πατέλης τη μαρτυρία του για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, ο Guardian παρουσίαζε στο βρετανικό κοινό ένα ακόμη βιβλίο με ενδιαφέρον για τα πολιτικά μας πράγματα.
Είναι αυτό του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, που τιτλοφορείται «Raise Your Soul: A Personal History» και μόλις κυκλοφόρησε στα αγγλικά (εκδ. Penguin), ενώ θα εκδοθεί και στα ελληνικά στις αρχές του 2026 από τις εκδόσεις Πατάκη. Παράλληλα, όπως είναι γνωστό, ο Αλέξης Τσίπρας προσθέτει τις τελευταίες πινελιές στο δικό του βιβλίο, το οποίο αναμένεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Gutenberg.
Ο πρόεδρος του ΜέΡΑ25, που βλέπει τα δημοσκοπικά ποσοστά του κόμματός του να ανεβαίνουν (η τελευταία μέτρηση –αυτή της Interview για την «Political»– του έδωσε στην εκτίμηση ψήφου 5,8%), έχει κερδίσει εδώ και χρόνια ένα ευρύ αναγνωστικό κοινό στο εξωτερικό και ιδίως στη Βρετανία, όπου τα βιβλία του περιλαμβάνονται στις λίστες των μπεστ σέλερ.
Οπως αναφέρει ο Guardian μεταφέροντας την εκτός Ελλάδας οπτική, «o Γιάνης Βαρουφάκης έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό ως ο ακαδημαϊκός με το δερμάτινο μπουφάν που για σύντομο διάστημα διετέλεσε υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας το 2015. Επειδή είχε την τόλμη να επιπλήξει τους πιστωτές για την ανοησία της λιτότητας, αντιμετωπίστηκε ως ο κακός της υπόθεσης». Και ο Πράτιναβ Ανίλ, λέκτορας Ιστορίας της Οξφόρδης που υπογράφει το κείμενο, αναρωτιέται αν ο κ. Βαρουφάκης ένιωσε κάποια ικανοποίηση βλέποντας σήμερα την οικονομία της Γερμανίας να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
«Παρά την αλαζονεία του» γράφει ο Ανίλ, ο Βαρουφάκης «ήταν πάντα ένας εκπληκτικά νηφάλιος στοχαστής: κεϋνσιανός στην καρδιά, διεθνιστής στο ένστικτο, έχει κτίσει τη φήμη του ως κριτικός της ηγεμονίας του δολαρίου και της “Ευρώπης-φρούριο”, υπερασπιστής τόσο των επισφαλών εργαζομένων όσο και των προσφύγων».
Το τελευταίο βιβλίο του κ. Βαρουφάκη, το δέκατο από το 2010, ξεφεύγει, σύμφωνα με τον Guardian, από το συνηθισμένο νηφάλιο ύφος του. «Αυτή τη φορά προσφέρει ένα συλλογικό πορτρέτο πέντε ανυπότακτων γυναικών της ζωής του, οι οποίες, με διαφορετικούς τρόπους, αψήφησαν την πατριαρχία και τον αυταρχισμό».
Το βιβλίο γράφτηκε μετά την απαράδεκτη, βίαιη επίθεση που δέχτηκε στα Εξάρχεια το 2023 ο Γιάνης Βαρουφάκης από άτομα του αντιεξουσιαστικού χώρου —την οποία, σύμφωνα με τον Guardian, «περιέγραψε ως “αυθάδη φασιστική επίθεση”» – και αποτελεί «μια θεραπευτική προσπάθεια που λειτουργεί και ως μια αντι-ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας».
Ο Γιάνης Βαρουφάκης αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ιστορία της μητέρας του και των γιαγιάδων του, έχοντας πάντα ως φόντο τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις της εποχής τους, για να καταλήξει στην πρόσφατη ιστορία και όσα ζήσαμε την περασμένη δεκαετία με αφηγηματικό κέντρο τη σύζυγό του Δανάη Στράτου:
♦ «Κληρονόμος μιας βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργίας και εννοιολογική καλλιτέχνις (conceptual artist), χαρτογραφεί και καταδικάζει τα σύνορα από το Μπέλφαστ μέχρι τη Δυτική Oχθη. Ο Βαρουφάκης εγκαταλείπει το υψηλό του ησυχαστήριο για να τη συνοδεύσει. Λίγο αργότερα, η πολιτική τον αναδιαμορφώνει ως το διάσημο ήμισυ του ισχυρού ζευγαριού.
»Κάνουν μια φωτογράφιση για το Paris Match στο διαμέρισμά τους στην Ακρόπολη, με τη Δανάη να πηδάει στην αγκαλιά του. Αργότερα, ο Βαρουφάκης ενοχλείται όταν ο Τύπος την περιγράφει ως “λαμπερή, ξανθιά, ανώτερης αστικής τάξης σύζυγο-τρόπαιο (haute bourgeoisie trophy wife) ενός αμφιλεγόμενου υπουργού που οδηγεί μοτοσικλέτα”», γράφει ο Guardian.
Τα προφίλ των γυναικών που απλώνονται στο βιβλίο επιτρέπουν, κατά τον Ανίλ, στον Βαρουφάκη να ενσωματώσει στο βιβλίο την αυτοβιογραφία του: από τις σπουδές του στα οικονομικά «μέχρι τη μετέπειτα αποστολή του να “σταματήσει τη σαπίλα (rot) στην Ελλάδα”». O βιβλιοκριτικός του Guardian, λέκτορας της Οξφόρδης, σημειώνει και ενστάσεις, παρά την προφανή ιδεολογική συμφωνία του με τον κ. Βαρουφάκη, θεωρώντας ότι σε κάποια σημεία το βιβλίο γίνεται πομπώδες και ότι κάποιοι χαρακτήρες έχουν περισσότερο ιδεολογικά παρά γήινα χαρακτηριστικά.
Στο οπισθόφυλλο, πάντως, ο Κεν Λόουτς, ένας από τους σημαντικότερους βρετανούς σκηνοθέτες του κινηματογράφου γράφει ότι «ένα νέο βιβλίο του Γιάννη Βαρουφάκη, μιας από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της εποχής μας, είναι πάντα σημαντικό». Ενώ ο Ιρβαϊν Γουέλς, από τους κύριους εκπροσώπους της σύγχρονης βρετανικής λογοτεχνίας (και συγγραφέας του «Trainspotting») σημειώνει πως το νέο βιβλίο του κ. Βαρουφάκη «είναι γραμμένο με την ιστορική αντίληψη των γεγονότων, την οικονομική ανάλυση του πώς λειτουργούν τα πράγματα και, πάνω απ’ όλα, με την κατανόηση του αφηγητή για την ανθρώπινη κατάσταση».
Είναι βέβαιο ότι οι Βρετανοί αγαπούν να διαβάζουν τον Βαρουφάκη και γι’ αυτό τον οδηγούν στις πρώτες θέσεις των ευπώλητων – και μάλιστα συχνά στην κορυφή τους. Πολλοί στην Ελλάδα θα απαντούσαν ότι εκείνοι δεν έζησαν το καλοκαίρι του 2015 ούτε είδαν τις τράπεζες να κλείνουν.
Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι ο πρόεδρος του ΜέΡΑ25 επιστρέφει με άξονα τη σύζυγό του στα κρίσιμα γεγονότα του 2015, σε ένα βιβλίο που κυκλοφορεί σχεδόν ταυτόχρονα με το πόνημα 700 σελίδων που επιμελείται καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές ο Αλέξης Τσίπρας. Ο οποίος θα προσφέρει τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα του 2015, αλλά και μια απάντηση στο μπεστ σέλερ του κ. Βαρουφάκη «Ανίκητοι Ηττημένοι» (Πατάκης, 2017), όπου ο πρώην ΥΠΟΙΚ τον περνάει γενεές και δεκατέσσερις περιγράφοντας με το «νι» και με το «σίγμα» τους διαλόγους τους –χωρίς κανέναν τρίτο παρόντα–, όπως εκείνον στο Μέγαρο Μαξίμου τη νύχτα μετά το δημοψήφισμα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News