Επί πέντε δεκαετίες, οι δημοσιογράφοι που κάλυπταν την ετήσια δεξίωση στο Προεδρικό Μέγαρο, για την επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας, έπρεπε να αναπτύξουν ειδίκευση στην ανάγνωση των χειλιών, για να εικάσουν το αντικείμενο των συνήθως χαλαρών συζητήσεων που παραδοσιακά έχουν οι πολιτικοί αρχηγοί όταν, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, αποσύρονται στο κιόσκι του κήπου του Προεδρικού Μεγάρου.
Οι άνθρωποι της ενημέρωσης «ίδρωναν» για να μάθουν τι ειπώθηκε κατά τη διάρκεια της σπάνιας συνάντησης όλης της πολιτικής ηγεσίας και τις περισσότερες φορές εκείνο που με το… σταγονόμετρο κατάφερναν να πληροφορηθούν ήταν για τις ιδέες που είχαν ανταλλάξει περί των προορισμών των επερχόμενων θερινών διακοπών που σχεδίαζαν να κάνουν.
Σε πείσμα όλου αυτού του κλίματος, το οποίο ελάχιστα διαφοροποιήθηκε. ακόμη και σε πολιτικά ταραγμένες εποχές, όπως οι εντάσεις του 1989 και της μνημονιακής περιόδου, την περασμένη Πέμπτη, που έγινε η εκδήλωση για την 51η επέτειο, όλα έμοιαζαν να είναι διαφορετικά.
Οι διαφωνίες που είχαν οι αρχηγοί ήταν εμφανείς. εκ του μακρόθεν. από τις ίδιες τις κινήσεις τους, αλλά και όταν η ομήγυρη απομακρύνθηκε από το κιόσκι, όλοι οι συμμετέχοντες παραδέχθηκαν ότι βρέθηκαν ένα βήμα πριν από το «να ανάψουν τα αίματα». λόγω των μεταξύ τους αντιπαραθέσεων.
«Είναι πολύ δύσκολο να προσποιούμαστε ότι συναντιόμαστε κοινωνικά και χαλαρά με συνομιλητές που μας κατηγορούν με απαξιωτικούς και χυδαίους χαρακτηρισμούς», έκανε πρώτος την αρχή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μόλις βρέθηκε ενώπιον των δημοσιογράφων. «Αυτό επισημάνθηκε από εμένα». είπε χωρίς περιστροφές. Ενώ και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, εκμυστηρεύθηκε τη δυσκολία που είχε να διαδραματίσει ρόλο «κυανόκρανου», παραδεχόμενος ότι υπήρξαν διαφωνίες για «τη χρήση κάποιων εκφράσεων που ξεπερνούν μερικές φορές κάποια όρια».
Τορπιλίζεται η συναίνεση
Την ίδια εικόνα της έντασης μετέφεραν και οι Νίκος Ανδρουλάκης, Σωκράτης Φάμελλος και Δημήτρης Κουτσούμπας, που ήταν οι μόνοι από τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της Προεδρίας για την εκδήλωση. Και οι οποίοι, όπως ήταν αναμενόμενο, έριξαν την ευθύνη για την τοξική ατμόσφαιρα που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό, στους χειρισμούς της κυβέρνησης, με τους οποίους τορπιλίζεται κάθε διάθεση για συναίνεση. Ορισμένοι, μάλιστα, έκαναν λόγο για «στενωπό στην οποία έχει μπει η κυβέρνηση» και απέδιδαν σε αυτό την επιθετικότητα του Πρωθυπουργού.
Έτσι κι αλλιώς, καθ’ όλη τη διάρκεια της δεξίωσης, εκείνο που κυριάρχησε, σχεδόν σε όλες τις πολιτικές συζητήσεις που έγιναν στον κήπο, ήταν οι υψηλοί τόνοι που χρησιμοποίησε μία μέρα νωρίτερα ο κ. Μητσοτάκης, για να υπερασπιστεί την κυβερνητική πολιτική, επιτιθέμενος, όχι μόνο στην αντιπολίτευση, αλλά και στους επικεφαλής των προηγούμενων κυβερνήσεων της ΝΔ, Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά, οι οποίοι εδώ και καιρό εξακοντίζουν φαρμακερά βέλη κριτικής με αποδέκτη το Μέγαρο Μαξίμου και με αιχμή την εξωτερική πολιτική που ασκείται από την κυβέρνηση.
Κυβερνητικά στελέχη, αλλά και συνομιλητές του Πρωθυπουργού, μιλούν για «αήθη επίθεση εις βάρος της κυβέρνησης», που εμφανίζεται να είναι ενδοτική και να τηρεί υποχωρητική στάση. Έτσι, αποφασίστηκε ότι δε θα γίνονται εφεξής ανεκτές παρεμβάσεις, όπως αυτές των πρώην πρωθυπουργών Αντώνη Σαμαρά και Κώστα Καραμανλή, με τον πρώτο εξ αυτών να χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα, βάζοντας στο στόχαστρο ακόμη και τον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη και τον έτερο να προειδοποιεί μεν, αλλά «σφάζοντας με το… βαμβάκι».
Κατά Καραμανλή και… Ντόρας
Κυβερνητική πηγή έλεγε στο «Βήμα» ότι ο Πρωθυπουργός ήταν αποφασισμένος από καιρό να απαντήσει στις αιτιάσεις και στην κριτική περί «ενδοτισμού», η οποία «δεν κάνει κακό μόνο στην κυβέρνηση, αλλά και στην ίδια τη χώρα». Και αυτό διότι, όπως εξηγεί η ίδια πηγή, «τα εθνικά χτυπούν στο θυμικό, προβληματίζουν και πληγώνουν τους Έλληνες, οι οποίοι έχουν ήδη νιώσει “μειωμένοι” από την υπερ-δεκαετή κρίση».
Εκείνο, ωστόσο, που έκανε μεγαλύτερη αίσθηση, ιδίως στο εσωτερικό της κυβερνητικής παράταξης, ήταν τα «καρφιά» του Κυριάκου Μητσοτάκη περί της εξωτερικής πολιτικής της ακινησίας, που ασκήθηκε από την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή. Δεν ήταν λίγοι, μάλιστα, που επεσήμαναν ότι στο μεγαλύτερο μέρος εκείνης της κυβερνητικής θητείας, επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας ήταν η Ντόρα Μπακογιάννη.
Ο Πρωθυπουργός εστίασε τα πυρά του στον τότε υφυπουργό Γιάννη Βαληνάκη, ο οποίος επέκρινε τη σημερινή κυβέρνηση, με αφορμή τις ανακοινώσεις για τα θαλάσσια πάρκα, σε Αιγαίο και Ιόνιο, κάνοντας λόγο για «συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής, (που) οδηγεί σε μία Ελλάδα εγκλωβισμένη στα 6 ναυτικά μίλια, με μηδενική ΑΟΖ και μία ενοποιημένη “Γαλάζια Πατρίδα” από Τουρκία – Λιβύη – Κατεχόμενα σε βάρος του Ελληνισμού».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανταπέδωσε, στηλιτεύοντας «τη διπλωματία του Twitter», για να προσθέσει δηκτικά: «Θα συνιστούσα εν προκειμένω να είναι λίγο πιο προσεκτικοί και να μη μεταμορφώνονται ξαφνικά, όταν αφήνουν τα οφίκια και τη δυσκολία της άσκησης της πολιτικής, σε επικριτές από την ασφάλεια και την απόσταση του πληκτρολογίου».
Με τη μετωπική επίθεση κατά όλων των – εσωκομματικών και μη – αντιπάλων του, είναι εμφανές ότι το Μέγαρο Μαξίμου θέλει να βάλει ένα φρένο στο «ροκάνισμα» που, όπως πιστεύει, επιχειρείται, διά των εθνικών θεμάτων, σε βάρος της κυβέρνησης, που «όχι μόνο δε μένει ακίνητη στην εξωτερική πολιτική, αλλά με τη δράση της προκαλεί αντίδραση», όπως υποστηρίζουν τα στελέχη του.
Η Chevron και τα θαλάσσια πάρκα
Επιχειρηματολογούν, δίνοντας έμφαση στο ενδιαφέρον της αμερικανικής Chevron για τα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, για έρευνα υδρογονανθράκων, στη δημοσιοποίηση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, αλλά και στην ανακήρυξη των δύο θαλάσσιων περιβαλλοντικών πάρκων, στο Ιόνιο και στο Αιγαίο (σ.σ.: όχι ακόμη στα Δωδεκάνησα, αλλά με κυβερνητικά στελέχη να αφήνουν να εννοηθεί ότι θα είναι το επόμενο βήμα).
Στο πρωθυπουργικό επιτελείο θεωρούν ότι η ελληνική κυβέρνηση στέλνει τα κατάλληλα μηνύματα προς την Τουρκία. «Το πρόγραμμα SAFE συμφωνήθηκε ως πρόγραμμα με ειδική πλειοψηφία. Προκειμένου, όμως, μία χώρα να ξεκινήσει να διαπραγματεύεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν η χώρα αυτή μπορεί να συνάψει τέτοιου είδους σχέσεις, απαιτείται ομοφωνία», επεσήμανε ο κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξη στον Σκάι. Επανέλαβε δε ότι όσο η Άγκυρα επιμένει σε casus belli απέναντι στην Ελλάδα, «όσο επιμένει να εγείρει ζητήματα γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο, δεν πρόκειται να μπει στο πρόγραμμα SAFE. Η Ελλάδα δε θα το επιτρέψει».
Την ίδια ώρα, η Αθήνα αρχίζει σιγά-σιγά να ανοίγει εκ νέου τους διαύλους της με τη Λιβύη, με στόχο την έναρξη διαλόγου για τη χάραξη θαλάσσιων ζωνών. Η πρώτη επαφή έγινε στα μέσα Ιουλίου, με τον Γ. Γεραπετρίτη και την επίσκεψή του στην Τρίπολη, θα συνεχιστεί όμως σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων. «Η Ελλάδα έχει πολλά παραπάνω ερείσματα στο τραπέζι», λέει διπλωματική πηγή στο «Βήμα», υποστηρίζοντας ότι είναι η πόρτα της Λιβύης για την Ευρώπη, ενώ η Αθήνα, με τις σχέσεις που έχει καλλιεργήσει με όλον τον αραβικό κόσμο, έχει περισσότερα να προσφέρει στη διαιρεμένη χώρα.