Στις 3.30 τα ξημερώματα της Πέμπτης ολοκληρώθηκε στη Βουλή η πρώτη ημέρα της συζήτησης για την πρόταση μομφής κατά της Κυβέρνησης.
Από την Τετάρτη 5 Μαρτίου, ξεκίνησε η τριήμερη συζήτηση στη Βουλή, έπειτα από την πρόταση μομφής που κατατέθηκε κατά της κυβέρνησης από τέσσερα κόμματα της αντιπολίτευσης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η πρόταση δυσπιστίας κατατέθηκε μεσούσης της προ ημερησίας συζήτησης για τα Τέμπη. Είχε προαναγγελθεί από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκο Ανδρουλάκη, και τη συνυπογράφουν 85 βουλευτές – του ΠΑΣΟΚ (33), του ΣΥΡΙΖΑ (26), της Νέας Αριστεράς (11), της Πλεύσης Ελευθερίας (6), οι ανεξάρτητοι βουλευτές-προσκείμενοι στο Κίνημα Δημοκρατίας (6) και οι ανεξάρτητοι Ευ. Αποστολάκης, Ιω. Σαρακιώτης και Μπ. Μπαράν.
Παναγιώτης Δουδωνής: «Η πρόταση δυσπιστίας είναι η κοινοβουλευτική έκφραση του αιτήματος εκατομμυρίων πολιτών»
«Τη διάρρηξη και την οριστική άρση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας καταδεικνύει η συμπεριφορά των κυβερνητικών στελεχών και του ίδιου του πρωθυπουργού απέναντι στο έγκλημα των Τεμπών», σύμφωνα με τον γενικό εισηγητή του ΠΑΣΟΚ, Παναγιώτη Δουδωνή.
Ανοίγοντας την τριήμερη συζήτηση στη Βουλή, επί της κοινής πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης την οποία κατέθεσαν 85 συνολικά βουλευτές των κοινοβουλευτικών ομάδων, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά, Πλεύση Ελευθερίας και 9 ανεξάρτητους, ο κ. Δουδωνής την επέκρινε για αλαζονική και καθεστωτική συμπεριφορά, τονίζοντας ότι «είναι πλέον απονομιμοποιημένη, έχει την κοινωνία απέναντι της με εδραιωμένη την πεποίθηση της για τις ευθύνες της και τις προσπάθειες συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
«Η κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας είναι η κοινοβουλευτική έκφραση του αιτήματος εκατομμυρίων πολιτών που βγήκαν στους δρόμους απαιτώντας αλήθεια και δικαιοσύνη», είπε.
Παράλληλα, απαντώντας στις αιχμές του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη που χαρακτήρισε την πρόταση δυσπιστίας «ετερόκλητη συμμαχία των προθύμων του μηδενισμού», ο κ. Δουδωνής έκανε λόγο για «παράσταση επιστημονικής φαντασίας που θέλει η κυβέρνηση να ανεβάσει», ενώ τον κατηγόρησε για απρεπή και αντικοινοβουλευτική την συμπεριφορά του απέναντι στον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
«Όλη η ηθική και της χρεοκοπίας αυτής της κυβέρνησης, συμπυκνώνεται σε μια φωτογραφία. Στη φωτογραφία με τους βουλευτές της ΝΔ να χειροκροτούν με ενθουσιασμό τον πρώην Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Κώστα Καραμανλή, που διαβεβαίωνε λίγες μέρες πριν το έγκλημα στα Τέμπη, ότι ο σιδηρόδρομος είναι ασφαλής.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
«Η τραγωδία των Τεμπών είναι ο καθρέφτης του κ. Μητσοτάκη. Χρέος δικό μας είναι να απαντήσουμε στις αήθεις υβριστικές, αλαζονικές συμπεριφορές της κυβέρνησης και να αποτελέσουν παρελθόν», επεσήμανε ο κ Δουδωνής.
Κατερίνα Νοτοπούλου: «Η κοινωνία σας έχει απορρίψει – Να φύγετε όσο πιο γρήγορα γίνεται»
«Δεν αποσταθεροποιεί την χώρα η αντιπολίτευση. Εσείς έχετε αποσταθεροποιηθεί από την δύναμη του λαού. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να φύγετε όσο πιο γρήγορα γίνεται για να έρθει η προοδευτική διέξοδος», είπε η δεύτερη εισηγήτρια της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Κατερίνα Νοτοπούλου. Όπως είπε, «οι συγγενείς των θυμάτων και οι επιζήσαντες απαίτησαν να μάθουν τα πώς και τα γιατί που κόστισαν τη ζωή 57 συνανθρώπων μας. Όχι μόνο δεν τους ακούσατε, όχι μόνο δεν διευκολύνατε την έρευνα, αλλά τους στοχοποιείσατε με χυδαία προπαγάνδα. Κλείσατε τα αυτιά και τα μάτια σας αλλά και κάθε δρόμο για την διερεύνηση ευθυνών και την απόδοση δικαιοσύνης.
Τους αναγκάσατε να ψάξουν ό,τι είχε απομείνει από τα νεκρά παιδιά τους, τα δολοφονημένα, στα χώματα. Τους αναγκάσατε να ακούσουν τη φωνή των παιδιών τους να φωνάζουν δεν έχουμε οξυγόνο».
Όμως, πρόσθεσε, «οι συγγενείς των θυμάτων, οι πολίτες, ο ελληνικός λαός δεν υπέκυψαν είτε στην τρομοκρατία ούτε στην συκοφάντηση. Ο ελληνικός λαός δεν σας φοβάται. Είναι εκεί έξω και διαμαρτύρεται, και θα είναι κάθε μέρα μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη. Εσείς, όμως, κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης, φοβάστε.. » συνέχισε η κα Νοτοπούλου.
Υποστήριξε, επίσης, ότι η κοινωνία έχει ήδη απορρίψει την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη: «Βρίσκετε θεωρίες συνωμοσίας περί δήθεν αποσταθεροποίησης της χώρας. Δεν αποσταθεροποιεί τη χώρα η αντιπολίτευση. Ούτε η μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του ελληνικού λαού. Εσείς έχετε αποσταθεροποιηθεί από την δύναμη του λαού. Μόνη λύση για να ανοίξουμε το δρόμο στη ζωή του λαού είναι να φύγετε όσο πιο γρήγορα γίνεται και να έρθει προοδευτική διέξοδος. Ο ελληνικός λαός ότι δε σας εμπιστεύεται. Γιατί γνωρίζει τις ευθύνες σας. Γνωρίζει τις ευθύνες σας για το έγκλημα των Τεμπών» είπε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, ζήτησε να δεσμευτεί ο πρωθυπουργός ότι «θα θέσει τον εαυτό του στη διάθεση της προανακριτικής επιτροπής [. . .] Να μας πει εάν έδωσε ή όχι εντολή στον κ. Τραντόπουλο να συντονίσει την συγκάλυψη. Διότι η εισαγγελία Λάρισας, μετά από ερώτηση μας, έδειξε πολιτική εντολή».
Μάκης Βορίδης: «Δεν θέλετε απαντήσεις, καταθέσατε την πρόταση δυσπιστίας για πολιτική εκμετάλλευση»
«Στην πραγματικότητα τα κόμματα που κατέθεσαν την πρόταση δυσπιστίας δεν θέλουν απαντήσεις, Κατέθεσαν την πρόταση δυσπιστίας για πολιτική εκμετάλλευση», σχολίασε ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, ο πρώτος υπουργός που ανέβηκε στο βήμα προκειμένου να απαντήσει στη πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης.
«Πρέπει να καταλήξετε στο εξής. Είναι ένοχος ή υπόλογος ή ύποπτος ο πρωθυπουργός;», είπε ο Μάκης Βορίδης, μετά τις αναφορές βουλευτών της αντιπολίτευσης ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός είναι ο «ένοχος της συγκάλυψης».
«Ένοχος», ακούστηκε να απαντά από το έδρανό της, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου.
«Εσάς σας έχουμε δεδομένη. Μην στενοχωριέστε…. Δεν υπάρχει άγχος ως προς αυτό. Είναι ξεκάθαρα τα πράγματα. Δεν χρειάζεται. Για εσάς τα θέματα είναι δεδομένα. Λέω για τους υπόλοιπους, μήπως έχουν κάποια διαφορετική άποψη, στάση…», απάντησε στην πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας ο Μάκης Βορίδης και συνέχισε: «ο κ. πρωθυπουργός είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του κ. Τριαντόπουλου και ό,τι του αποδίδετε; Ρωτώ, ποια είναι η άποψή σας; Διότι αν η άποψή σας είναι αυτή, γιατί δεν τον συμπεριλάβατε στην πρόταση για την προκαταρκτική; Θα τον καλέσετε ως μάρτυρα, αλλά θα εννοείτε ότι θέλατε να τον έχετε κατηγορούμενο και ύποπτο; Αυτή είναι η προσέγγισή σας και μετά στενοχωριέστε που σας λέμε για πολιτική εκμετάλλευση;».
Για όλα αυτά, είπε ο υπουργός Επικρατείας, έχουν δοθεί κατ΄επανάληψη απαντήσεις και συνεπώς το ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι η πτώση της κυβέρνησης. «Ζητάτε, εσείς από το ΠΑΣΟΚ, να πέσει η κυβέρνηση. Έτσι δεν είναι; Να υπερψηφίσουμε- αυτό ζητάτε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας- να υπερψηφίσουμε την πρόταση δυσπιστίας, να πέσει η κυβέρνηση και πάμε σε εκλογές. Αυτό δεν θέλετε; Το ΠΑΣΟΚ ερωτώ, προκειμένου να υλοποιήσετε το σχέδιο, που βλέπουμε να υλοποιείται, με αυτή την πρόταση δυσπιστίας, δηλαδή, τη λεγόμενη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων; Δηλαδή να έρθει μια κυβέρνηση κύριε Δουδωνή, με τον κ. Παππά, με πρωταγωνιστικό ρόλο της κυρίας Κωνσταντοπούλου, προεξαρχούσης υποθέτω, και της Νέας Αριστεράς; Αυτό είναι το σχέδιο στο οποίο θέλετε να στέρξουμε και αυτό προτείνετε στον ελληνικό λαό; Την απάντησή της από την ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας, σε αυτό το σχέδιο καταστροφής της χώρας, θα την πάρετε την Παρασκευή που θα διαπιστώσετε την απόλυτη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας στην κυβέρνηση μας και στον πρωθυπουργό μας».
Προηγουμένως ο κ. Βορίδης σχολίασε και όσα είχε δηλώσει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Νοτοπούλου σε βάρος της κυβέρνησης για την πολιτική της ιδιωτικοποίησης στο σιδηρόδρομο. «Ακούσαμε ότι ένας από τους λόγους που προξένησε αυτή την τραγωδία των Τεμπών, στην οποία κυρίως αναφέρεται η πρόταση δυσπιστίας, ήταν η ιδιωτικοποίηση του σιδηροδρόμου, για την οποία ‘ευθυνόμεθα εμείς’. Και το άκουσα από την ομιλήτρια του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα. Αν δεν απατώμαι 14.09.2017, επωλήθη η ΤΡΑΙΝΟΣΕ στη Ferrovie Dello Stato Italiane έναντι 45 εκατομμυρίων ευρώ. Και ήρθαν και μας είπανε ότι εμείς φταίμε για την ιδιωτικοποίηση! Αυτή είναι η σοβαρότητα των επιχειρημάτων».
Ο υπουργός Επικρατείας απάντησε και στην αναφορά του ΣΥΡΙΖΑ, για τον τρόπο που χειρίστηκε το ζήτημα της έρευνας σε σχέση με τη σύμβαση 717, ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης. «Ακούσαμε ότι ο κ. Σπίρτζης είναι γενναίος και ο ΣΥΡΙΖΑ, και αυτοί είναι γενναίοι. Διότι ετόλμησαν και εζήτησαν να προχωρήσει προκαταρκτική. Ξέρετε πόσο γενναίος είναι ο κ. Σπίρτζης; Ζήτησαν τον έλεγχο για εξαλειφθέν αξιόποινο», είπε ο κ. Βορίδης.
Σταύρος Καλαφάτης: «Είμαστε προσανατολισμένοι να φθάσουμε στην αλήθεια»
Στη Νέα Δημοκρατία, είμαστε προσανατολισμένοι σ΄ένα στόχο: Μέσα από τους συντεταγμένους θεσμούς της Πολιτείας να φθάσουμε στην αλήθεια. Να αποδοθεί δικαιοσύνη χωρίς αστερίσκους. Να κάνουμε οτιδήποτε είναι ανθρωπίνως δυνατό» τόνισε ο γενικός γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ, Σταύρος Καλαφάτης, κατά την συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας στην ολομέλεια του Σώματος.
Ο κ. Καλαφάτης υπογράμμισε ότι «θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε, όσο κι αν απέναντί μας έχουμε πολιτικούς αντιπάλους που παράγουν και αναπαράγουν μιζέρια, τοξικότητα και fake news». Η τραγωδία των Τεμπών, είπε ο γενικός γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ, «μας έχει συγκλονίσει όλους. Όμως κανείς από εμάς, ούτε ένας από τους τριακόσιους, δεν μπορεί να μπει στο μυαλό, στην ψυχή και στην καρδιά των συγγενών των θυμάτων αυτής της ανείπωτης τραγωδίας. Ούτε ένας! Και κανένας από μας δεν δικαιούται να ισχυρίζεται ότι πενθεί περισσότερο. Γιατί κανένας δεν μπορεί να μπει στη θέση αυτών των γονιών».
Ο ίδιος καταλόγισε στην αντιπολίτευση ότι «είναι ηθικά πολιτικά, κοινωνικά ανεπίτρεπτο το να εργαλειοποιούν μια τέτοια τραγωδία προκειμένου να αποκομίσουν κομματικά οφέλη», ότι «πατά πάνω στον ανείπωτο αυτό πόνο για να διώξει την κυβέρνηση», πως πρόκειται για «αντιπάλους που θέλουν να στήσουν λαϊκά δικαστήρια, που επιτίθενται σε δικαστές και εισαγγελείς, αδιαφορώντας αν με αυτή τους τη στάση πλήττουν κορυφαίους θεσμούς της Δημοκρατίας όπως είναι η Δικαιοσύνη». Χαρακτήρισε «ανεπίτρεπτο τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εργαλειοποιούν μια τέτοια τραγωδία προκειμένου να αποκομίσουν κομματικά οφέλη. Και αυτό το κάνετε συστηματικά και προκλητικά, γι’ αυτό είστε και υπόλογοι στην κοινωνία».
Απέναντι σε όλα αυτά, ανέφερε ο κ. Καλαφάτης, «εμείς οφείλουμε ν΄απαντήσουμε με πράξεις και έργα. Είναι χρέος μας απέναντι στην κοινωνία και σ’ όλους τους πολίτες. Να απαντήσουμε με πράξεις και στις έωλες κατηγορίες με τεκμηριωμένο λόγο».
Οι Έλληνες, είπε ο κ. Καλαφάτης «έχουν νου και γνώση. Και στο τέλος της ημέρας κρίνουν, συγκρίνουν και προκρίνουν τι είναι καλό γι΄αυτούς, για τον τόπο μας και το μέλλον των παιδιών μας. Ξέρουν ποιοι επενδύουν στο χάος και στην αβεβαιότητα και ποιοι εγγυώνται ασφάλεια σ΄έναν κόσμο που αλλάζει προς το άγνωστο. Ποιοι κάνουν την ανυπαρξία πολιτικού λόγου χολή και την έλλειψη προγράμματος άναρθρες κραυγές». Κατέληξε δε, λέγοντας, ότι «εμείς προχωράμε μπροστά με πολύ περισσότερη δουλειά, αποτελεσματικότητα, ανθρωπιά. Στη Νέα Δημοκρατία είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να οικοδομούμε μια Ελλάδα ισχυρή, με υψηλό επίπεδο ευημερίας για όλους τους πολίτες. Να συνεχίσουμε να θεμελιώνουμε μια ανθρώπινη κοινωνία. Μια κοινωνία πολιτών. Μια Ελλάδα που δεν θ΄αφήνει κανέναν πίσω. Μια Ελλάδα που θα δίνει ευκαιρίες σε όλους. Γιατί είμαστε ταγμένοι εκείνους να υπηρετούμε. Εκείνους που μοχθούν για ατομική προκοπή και συλλογική πρόοδο. Εκείνους που απαιτούν να πάμε την Ελλάδα πιο ψηλά, πιο μπροστά, πιο δυνατά. Και αυτό συνεχίζουμε να κάνουμε με περισσότερη δύναμη και ορμή».
Π. Μαρινάκης: Αποτελεί προσπάθεια εκμετάλλευσης και εργαλειοποίησης ενός τραγικού δυστυχήματος
Η σημερινή πρόταση δυσπιστίας γίνεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθεια εκμετάλλευσης και εργαλειοποίησης ενός τραγικού δυστυχήματος τόνισε κατά την ομιλία του στην ολομέλεια της Βουλής, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Παύλος Μαρινάκης και πρόσθεσε ότι αποτελεί μέρος ενός σχεδίου εργαλειοποίησης της αντιπολίτευσης, και γίνεται από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ, μαζί με άλλα τρία κόμματα-κομμάτια ενός παζλ, το οποίο, όταν ήταν ενωμένο, πριν από ακριβώς 10 χρόνια, προσπάθησε να οδηγήσει τη χώρα μας στο γκρεμό.
Ο κ. Μαρινάκης επέκρινε εκείνες τις δυνάμεις που εκμεταλλεύονται την τραγωδία και τον πόνο των ανθρώπων, βρίσκοντας ευκαιρία «να αποκτήσουν υπόσταση, για να αποκτήσουν ένα σωσίβιο από την ανυπαρξία τους». Μιλήσατε και συνεχίζετε να μιλάτε και συγκάλυψη, μία έννοια που δυστυχώς, λόγω της δικής σας προπαγάνδας, έχει περάσει σε αρκετά μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων πολιτών, είπε ο κ. Μαρινάκης απευθυνόμενος στα κόμματα που υπογράφουν την πρόταση δυσπιστίας. Αναρωτήθηκε μάλιστα «ποιον θέλουμε να συγκαλύψουμε; Υπάρχει κάτι από τη ανακριτική διαδικασία, που έχει στείλει ο κύριος ανακριτής, έχει συντάξει κατηγορητήριο, και εμείς έχουμε πει όχι; Υπάρχει κάποιο πρόσωπο, που η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, οι βουλευτές της ΝΔ, θέλουν να κρύψουν και να συγκαλύψουν; Υπάρχει κάποιο ερώτημα που εμείς έχουμε πει όχι; Ακόμα και σε αυτό που εσείς λέτε μπάζωμα με δόλο για συγκάλυψη, «ούτε ένας μάρτυρας» δεν υπάρχει που να λέει ότι πήρε κάποια εντολή από τον κύριο Τριαντόπουλο. Ούτε ένα στοιχείο, σε όλες αυτές τις σελίδες της πρότασης για προανακριτική, και, παρόλα αυτά εμείς, κι αυτή την κάνουμε δεκτή» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Μαρινάκης.
Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, στάθηκε στην ανάγκη, όλοι όσοι έχουμε περάσει από δημόσια αξιώματα, να ξεκινήσουμε με ένα πολύ μεγάλο συγνώμη, για τις υποδομές, για το κράτος, για το σιδηρόδρομο, μνημονεύοντας μάλιστα, και το πόρισμα-«καταπέλτη» του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Τι είπε εθνικός οργανισμός διερεύνησης; Ότι στο τραγικό δυστύχημα των Τεμπών συναντήθηκαν πολύ σημαντικά ανθρώπινα λάθη, τα οποία θα διερευνήσει η δικαιοσύνη -εμείς δεν είμαστε δικαστές, ούτε πρόκειται πρόκειται να γίνουμε- με πολύ μεγάλες αδυναμίες, αστοχίες, καθυστερήσεις του ελληνικού κράτους. Ποια λοιπόν είναι η συζήτηση; Η συζήτηση για την κυβέρνηση είναι, τί έχει κάνει για το σιδηρόδρομο και τι σκοπεύει να κάνει τα περίπου δύο χρόνια που ακολουθούν μέχρι τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Και ακούσαμε τον πρωθυπουργό να παρουσιάζει μία σειρά από αλλαγές, βελτιώσεις για το σιδηρόδρομο, την ολοκλήρωση της τηλεδιοίκησης, τις κάμερες, το νέο προσωπικό, αλλά και για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων.
Παρατήρησε επίσης ότι, αναζητώντας τις σχετικές προτάσεις των κομμάτων, που κατέθεσαν την πρόταση δυσπιστίας, βρήκε τα εξής: Το ΠΑΣΟΚ, τελευταία φορά που μίλησε για το σιδηρόδρομο ήταν όταν κατέθεσε τον Μάρτιο του 2023, πριν τις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2023, μία πρόταση που περιείχε τέσσερις επιμέρους προτάσεις, γενικόλογες, για τον σιδηρόδρομο. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, διά του προέδρου του Σ. Φάμελου, μάς κατέθεσε μία εθνική στρατηγική την οποία είχε συντάξει ο κύριος Σπίρτζης, όχι πριν τις εκλογές του 2023, αλλά πριν τις εκλογές του 2019. Ενώ, δεν βρήκα κάτι από την κ. Κωνσταντοπούλου και την Πλεύση Ελευθερίας, που είναι τόσο πολύ ευαίσθητη με το συγκεκριμένο ζήτημα, είπε ο κ. Μαρινάκης.
«Αυτό δείχνει και την απόλυτη υποκρισία» επισήμανε ο κ. Μαρινάκης, και συνέχισε: Δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη πρόταση, δεν υπάρχει κάτι διαφορετικό το οποίο έρχεστε και λέτε στους πολίτες, στα πολλά νέα παιδιά, για τις πολλές αδυναμίες του κράτους. Δεν έρχεστε να πείτε τίποτα διαφορετικό σε αυτή την αίθουσα.. [. . .] Μας είπανε όλοι πόσο κακιά είναι αυτή η κυβέρνηση. Δε μας είπαν όμως τι θα ήθελαν ή θα μπορούσα να κάνουν καλύτερα. Διότι εμείς έχουμε να πούμε πράγματα για το κράτος. Έχουμε να μιλήσουμε για το “112”, που, όπως είπε ο εισαγγελέας της δίκης για το Μάτι, αν υπήρχε, θα είχε σώσει πολλούς συνανθρώπους μας..
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Μαρινάκης αναφέρθηκε στο «τι διακυβεύεται» στην ψηφοφορία της Παρασκευής επί της πρότασης δυσπιστίας, «αν και έχουμε τεράστια εμπιστοσύνη στην πιο αρραγή κοινοβουλευτική ομάδα που είχε ποτέ η ΝΔ».
Ψηφίζοντας κατά της πρότασης δυσπιστίας, δίνεται η δυνατότητα σε μία κυβέρνηση που έχει εκλεγεί από τους Έλληνες πολίτες για άλλα δύο χρόνια, να ολοκληρώσει το πρόγραμμα της [. . .] και που έχει πολλά ακόμα να κάνει. Σε περίπτωση που οι βουλευτές κάνουν δεκτό το αίτημα σας, τι θα έχουμε; Εκλογές! Με ποιο προεκλογικό πρόγραμμα; Συμφωνείτε μεταξύ σας; Όπως συμφωνήσατε για να καταθέσετε πρόταση δυσπιστίας, συμφωνείτε για πολύ βασικά ζητήματα; Στην εξωτερική πολιτική, έχετε κοινές θέσεις; Όχι. Δεν σας νοιάζει πως θα κυβερνηθεί η χώρα. Δεν έχετε βγει ποτέ από το καλούπι στο οποίο έχετε κλειστεί.. Δεν έχετε δει τι γίνεται στον κόσμο.. Δεν σας ενδιαφέρει που θα πάει χώρα, είπε ο κ. Μαρινάκης, τονίζοντας ότι «οφείλουμε, το “ποτέ ξανά” να έχει νόημα. Να μεταφράζεται σε πράξεις και όχι σε θεωρίες και καταγγελίες. Και πιστέψτε με, θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να έχει νόημα αυτό το “ποτέ ξανά”. Αλλά θα κάνουμε και κάτι άλλο. Δεν θα σας επιτρέψουμε να διαλύσετε την χώρα»
Μετά την ομιλία του κ. Μαρινάκη, ζήτησαν να παρέμβουν κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι των κομμάτων, με τον Κ. Χήτα της Ελληνικής Λύσης να ζητά να μάθει ποιος πλήρωσε για το “μπάζωμα”. Παράλληλα, αναφέρθηκε σε τελευταία δημοσκόπηση, που όπως είπε, δείχνει μεγάλο ποσοστό ερωτηθέντων να λένε ότι η κυβέρνηση έχει χάσει τη λαϊκή νομιμοποίηση. Ο Ν. Ηλιόπουλος από τη Νέα Αριστερά διαφώνησε στο ότι η κυβέρνηση δεν είπε πουθενά “όχι”. Είπε συγκεκριμένα ότι η ΝΔ αρνήθηκε την κατάθεση των μηχανοδηγών στην Εξεταστική για τα Τέμπη ότι και ο κρατικός ΟΣΕ κατέστρεψε τα βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Ο Κ. Μπάρκας από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είπε ότι η κυβέρνηση, που μιλά για αξιοκρατία στο Δημόσιο, είναι αυτή που έβαλε με ρουσφέτι για δουλειά τον σταθμάρχη, ενώ δεν έφερε ακόμα το αποσβεστικό νόμο για τις ευθύνες των υπουργών. Εκ μέρους της Πλεύσης Ελευθερίας, ο Αλ. Καζαμίας, είπε ότι ο κ. Μαρινάκης ήρθε να μιλήσει μεσάνυχτα με τους βρυκόλακες, φράση που προκάλεσε την αντίδραση του προεδρεύοντος Γ. Γεωργαντά. Τι μηχανισμούς προπαγάνδας έχει η Πλεύση ελευθερίας; Εσείς έχετε όλους τους μηχανισμούς προπαγάνδας, είπε ο κ. Καζαμίας.
Απαντώντας, ο κ. Μαρινάκης είπε ότι οι παρεμβάσεις ήταν άνευ ουσίας και ότι επιβεβαίωσαν «τις φοβίες κάθε λογικού πολίτη, για το τι θα πάθει χώρα, αν γίνει αυτή η πρόταση δυσπιστίας, συγκυβέρνηση.».
Στην ερώτηση για το ποιος πλήρωσε αυτό που αποκαλούν “μπάζωμα”, επανέλαβε ότι για δαπάνες που κάνει η αυτοδιοίκηση, εν προκειμένω η περιφέρεια, οι αρμόδιοι υπουργοί κάνουν έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας. «Με τη δική σας λογική πρέπει, κάθε φορά, που πηγαίνει κατηγορούμενος ένας αυτοδιοικητικός, να πηγαίνει και ο υπουργός Οικονομικών και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών. Με συγχωρείτε γι’ αυτό που θα πω, αλλά είστε ανίδεοι. Δεν έχετε ιδέα τι σας γίνεται. Είστε επικίνδυνοι και το δείξατε όταν κυβερνήσατε [. . .] «τι πήγαμε να πάθουμε με αυτά που λέτε».
Όσο για τις δημοσκοπήσεις, είπε ότι αυτοί που τις επικαλούνται δεν αναφέρθηκαν σε μία σημερινή ερώτηση, τί ποσοστό των Ελλήνων πιστεύει ότι η αντιπολίτευση εργαλειοποιεί το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών: 82,4%, Ένα από τα δύο μεγαλύτερα ποσοστά όλων των ερωτήσεων με βάση τις απαντήσεις των πολιτών, είπε ο κ. Μαρινάκης.
Όσο για το νόμο περί ευθύνης υπουργών, και την νομοθετική πρωτοβουλία για την αποσβεστική προθεσμία, ο κ. Μαρινάκης είπε προς τα έδρανα του ΣΥΡΙΖΑ ότι ξεχνά τον πρώην υπουργό, που λέγεται Σπίρτζης: Αυτός ο υπουργός, αν φέρει κάποια στιγμή, κάτι η δικαιοσύνη, δεν θα πάθει τίποτα. Γιατί γι αυτόν, μετράει αλλιώς η παραγραφή, είπε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ..
Κλείνοντας, αναφέρθηκε στο λογοπαίγνιο του κ. Καζαμία για τους βρυκόλακες λέγοντας ότι αυτό δείχνει «το πόσο σοβαρά τελικά αντιμετωπίζεται το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών. Μόνο ψήφους βλέπετε και εργαλειοποίηση. Γιατί ένας άνθρωπος, ο οποίος πραγματικά συγκλονίζεται, δεν έρχεται στη Βουλή ούτε για προσωπικές επιθέσεις ούτε για χαρακτηρισμούς [. . .] Το βρυκόλακας σας το επιστρέφω, στο κόμμα σας και σε άλλα κόμματα. Υπάρχουν κάποιοι, που δίπλα σε πονεμένους ανθρώπους, που έχουν χάσει τα παιδιά τους, τα αδέρφια τους τους φίλους τους, βλέπουν το πολιτικό τους σωσίβιο. Ψάξτε τους ορισμούς των λέξεων και ελάτε ξανά να τα πείτε… είπε ο Π. Μαρινάκης.
Σοφία Ζαχαράκη: Εμείς το «ποτέ ξανά» το κάνουμε πράξη και ουσία όχι σύνθημα
«Καλούμαστε να ορθώσουμε τείχος στην προσπάθεια να χαθούν μέσα σε λίγο χρόνο όσα κερδίσαμε όλοι και όλες μαζί, με τις προσπάθειες των πολιτών και της κοινωνίας που επέλεξε πολύ πρόσφατα να αφήσει πίσω της τον διχασμό, την τοξικότητα, το « ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουμε», κάνοντας τα συλλογικά τραύματά δύναμη για προκοπή» ανέφερε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη μιλώντας απόψε στη Βουλή επί της πρότασης δυσπιστίας.
« Είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η πρόταση δυσπιστίας είναι απέλπιδα απόπειρα πολιτικής κεφαλαιοποίησης της διαμαρτυρίας – της ειλικρινούς αγωνίας των πολιτών και της θολής εικόνας που έχει σκόπιμα δημιουργηθεί, με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών. Το αίτημα των πολιτών για να απονεμηθεί δικαιοσύνη, είναι εύλογο: Επίσης εύλογη είναι η απαίτηση να διασφαλίσουμε ότι αντίστοιχη τραγωδία δεν θα επαναληφθεί. Να αλλάξουμε όσα τραγικά είδαμε στον εθνικό καθρέφτη των Τεμπών – όχι να εξωραΐσουμε καταστάσεις, αλλά να τις αλλάξουμε ριζικά. Αυτό μας ζητούν δίκαια και επιτακτικά οι πολίτες» σημείωσε η κυρία Ζαχαράκη επισημαίνοντας σε αυτό το αίτημα η Ν.Δ έχει αποδείξει ότι μπορεί να ανταποκριθεί με υπευθυνότητα, σεβασμό στους γονείς, στις οικογένειες, στην κοινωνία, αλλά και με ευθύνη απέναντι στη χώρα.
« Όταν αναλάβαμε την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας το 2019, ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και όλοι εμείς, κάναμε μια στρατηγική επιλογή την οποία ακολουθούμε απαρέγκλιτα: η ενότητα της κοινωνίας και των πολιτών, είναι η βάση για ό,τι καλό έχει οικοδομηθεί μέχρι σήμερα και αναγκαία συνθήκη για ό,τι καλύτερο μπορεί να πετύχει η πατρίδα μας» τόνισε η κυρία Ζαχαράκη και προσέθεσε: Η αντιπολίτευση δυστυχώς χωρίς εξαιρέσεις, επανέρχεται – με αφορμή ένα τραγικό δυστύχημα που προκάλεσε συλλογικό τραύμα- στη στρατηγική «τους τελειώνουμε».
Χαρακτήρισε “ακατανόητη” τη σύμπραξη της αντιπολίτευσης η οποία όπως είπε δεν κρύβει ότι ο στόχος ενεργοποίησης όλης αυτής της επιχείρησης είναι να πληγεί η κυβέρνηση, να πληγεί ο Πρωθυπουργός
« Αυτό όμως που σίγουρα δεν μπορούν να κρύψουν, είναι ότι δεν έχουν απαντήσεις στα προβλήματα των πολιτών. Και γι’ αυτό κατέφυγαν στην εργαλειοποίηση ενός εθνικού συλλογικού τραύματος. Μια επιλογή που κρύβει μια υποκρισία την οποία οι πολίτες ανιχνεύουν και αναγνωρίζουν.» σημείωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και συνέχισε « Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: Για τη Νέα Δημοκρατία, δεν υπάρχουν λογικές «τα κάναμε όλα σωστά». Η Νέα Δημοκρατία κάνει και αυτοκριτική και κυρίως δεν μένει στα λόγια. Η ΝΔ ακούει τους πολίτες, τους συναισθάνεται και απαντά με πράξεις. Εμείς το «Ποτέ ξανά» το κάνουμε ουσία και όχι σύνθημα.»
Όπως υπογράμμισε το «Ποτέ Ξανά» είναι ένα χρέος στους νέους ανθρώπους.
« Στους οποίους όλοι μας χρωστάμε. Μη νομίζει η αντιπολίτευση ότι η οφειλή αυτή είναι μόνο της Κυβέρνησης»
Πως εξοφλεί η αντιπολίτευση το δικό της μερίδιο αναρωτήθηκε η υπουργός: «μετατρέποντας την πολιτική ζωή σε μια αρένα αλληλοεξόντωσης πολιτικών αντιπάλων, δημιουργώντας βαθιά αμφισβήτηση των θεσμών και υπονομεύοντας το αίσθημα εμπιστοσύνης στην πολιτεία;»
« Θα μου επιτρέψετε κύριοι συνάδελφοι να μιλήσουμε μέσα σε αυτή τη διαδικασία για τους νέους ανθρώπους. Τις 350.000 νέους ανθρώπους που αποφάσισαν από το 2019 και μετά να επιστρέψουν στη χώρα, από την οποία είχαν φύγει κυνηγημένοι από την κρίση, αλλά και την άρρωστη τοξικότητα, το δηλητήριο στην πολιτική ζωή και που επέστρεψαν θεωρώντας ότι η χώρα μπορεί πλέον να τους προσφέρει σταθερότητα και προοπτική. Να μιλήσουμε για τους 500.000 ανθρώπους που αυτά τα χρόνια απέκτησαν εργασία, εισόδημα, αυτονομία, ζωή, αισιοδοξία και ελπίδα» σημείωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Όπως παρατήρησε: « Αυτή την ώρα, σε αυτό το διεθνές περιβάλλον, που αποσυντίθεται βίαια και συντίθεται ξανά σε κάτι άγνωστο, η χώρα χρειάζεται σταθερότητα. Χρειάζεται πάνω από όλα την ενότητα ως παράγοντα εθνικής ισχύος. Η ελληνική κοινωνία έχει επιλέξει να μετατρέπει τα τραύματα της σε δύναμη για το μέλλον και την προκοπή»
Καταλήγοντας η κα Ζαχαράκη επισήμανε: Εμείς αισθανόμαστε ότι αυτό που έχουμε χρέος να τελειώσουμε είναι η δουλειά που μας ανέθεσαν με την ψήφο τους οι πολίτες. Στο πλαίσιο αυτό εστιάζουμε στο κομμάτι της κοινωνικής συνοχής, της στήριξης της κοινωνίας, στην οποία η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει μετρήσιμα αποτελέσματα.
Επεισόδιο μεταξύ Ζωής Κωνσταντοπούλου και Μάκη Βορίδη
«Φωτιά» πήρε η συζήτηση επί της προτάσεως δυσπιστίας, όταν η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου, σε παρέμβασή της στην ολομέλεια, δήλωσε ότι δεν της αρέσει που έμεινε απόψε να εκπροσωπεί την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό «ένας χουντικός», αναφερόμενη στον υπουργό Επικρατείας Μάκη Βορίδη. «Μετά από 18 χρόνια στο Κοινοβούλιο, δεν χρειάζομαι να παίρνω τη νομιμοποίησή μου από ανθρώπους που θαυμάζουν τον Στάλιν», απάντησε ο υπουργός Επικρατείας. Οι αναφορές της κ. Κωνσταντοπούλου προκάλεσαν όμως και την παρέμβασή του προεδρείου, με τον Θανάση Μπούρα να επισημαίνει στην πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας, ότι τα μέλη της εθνικής αντιπροσωπείας, βρίσκονται στη Βουλή δημοκρατικά εκλεγμένα.
«Δεν μου αρέσει αυτό και δεν το επιτρέπω, εκπροσωπώντας την αντιπολίτευση. Δεν θα άφηνα αφύλακτη τη Βουλή, να ποδοπατάει τη δημοκρατία ο ανταγωνιστής του Μιχαλολιάκου, ο τσεκουροφόρος κύριος Βορίδης, που αυτός μόνο σας έμεινε, αυτός είναι ο προεξάρχων της κυβέρνησής σας, αυτόν άφησε στο πόδι του ο κ. Μητσοτάκης, που είπε τις εξυπνάδες του, τα ευφυλογήματά του και αποχώρησε και άφησε τον κ. Βορίδη, με τις γκριμάτσες του, να μας υπενθυμίζει τον άλλο δημοκράτη, τον κ. Μαρκόπουλο που διατυμπάνιζε ότι διασκεδάσει στην εξεταστική επιτροπή για το έγκλημα των Τεμπών», είπε η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας και συνέχισε: «Συγκρατηθείτε κύριε Βορίδη. Αφήστε τις γκριμάτσες, τους μορφασμούς, τις χειρονομίες και αναλογιστείτε ότι την απάντηση κύριε Βορίδη δεν θα τη δώσετε εσείς την Παρασκευή. Αυτή είναι απλώς η παρηγοριά που θα δώσετε στους εαυτούς σας, ψηφίζοντας την παράταση της παραμονής σας στις θέσεις εξουσίας, όπου γαντζωμένοι παραμένετε την ίδια ώρα που ο ελληνικός λαός έχει προ πολλού καθαιρέσει. Την απάντηση σας την έδωσαν οι πολίτες».
Λίγο αργότερα, η κ. Κωνσταντοπούλου απευθυνόμενη στα έδρανα της συμπολίτευσης, είπε ότι οι πολίτες έχουν καταλάβει τις περιδινήσεις, τις προσποιήσεις της κυβέρνησης και «στο τέλος θα μπουν μπροστά και θα φροντίσουν επιτέλους και μέσα στη Βουλή να μην είναι κάποιοι καρεκλοκένταυροι, βολεμένοι, απατεώνες, διεφθαρμένοι και διαπλεκόμενοι, πρώην χουντικοί που το παίζουν δημοκράτες, αλλά να είναι άνθρωποι που πονάνε, που λυγάνε, που υπερασπίζονται την ανθρώπινη ύπαρξη και τη δημοκρατία».
Η παρέμβαση της προέδρου της Πλεύσης Ελευθερίας προκάλεσε την αντίδραση του προεδρεύοντος Θανάση Μπούρα. «Κυρία πρόεδρε, θα σας παρακαλέσω θερμά να διαγράψετε τη λέξη ‘χουντικός’. Εδώ είμαστε όλοι δημοκρατικά εκλεγμένοι και εγώ πρέπει να σας πω ότι πολιτεύομαι για πάρα πολλά χρόνια στην ίδια εκλογική περιφέρεια με τον κ. Βορίδη, τον οποίο εκλέγει με πολύ μεγάλη πλειοψηφία ο ελληνικός λαός και ιδιαίτερα η πολύ μεγάλη Περιφέρεια της Αττικής. Εάν δεν την διαγράφετε θα διαγραφεί από μένα», είπε ο Θανάσης Μπούρας και συνέχισε: «Εδώ είμεθα όλοι δημοκρατικά εκλεγμένοι και δημοκράτες! Και αν κάποιος άλλος έχει αντίρρηση από οποιαδήποτε πτέρυγα, να σηκωθεί να μου το πει».
Χειροκροτούμενος από τα έδρανα της συμπολίτευσης, ο προεδρεύων Θανάσης Μπούρας, ζήτησε να διαγραφεί η λέξη από τα πρακτικά διότι «όλοι είμαστε δημοκράτες εδώ» και «είμαστε όλοι εδώ με την ψήφο του ελληνικού λαού». Εγώ, είπε ο κ. Μπούρας, αισθάνομαι τιμή που επί 11 φορές με ετίμησε ο ελληνικός λαός, μαζί με τον κ. Βορίδη.
«Ευτυχώς έχουμε ένα πολίτευμα που λέγεται κοινοβουλευτική δημοκρατία και τη νομιμοποίηση μου, μετά από 18 χρόνια στο Κοινοβούλιο, δεν χρειάζομαι να την παίρνω από ανθρώπους που θαυμάζουν τον Στάλιν. Δεν την χρειάζομαι τη νομιμοποίηση από εκεί! Ευτυχώς!» απάντησε ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης και συνέχισε: «Είμαι 18 χρόνια εκλεγμένος στο Κοινοβούλιο, ξέρουν οι συνάδελφοί μου αν ποτέ έχω κάνει προσωπικές επιθέσεις, ξέρουν ότι οι αντιπαραθέσεις μου όλες είναι ιδεολογικές, προγραμματικές, πολιτικές. Αλλά θέλω να σας πω και κάτι άλλο. Πράγματι κυρία Κωνσταντοπούλου, εσείς είστε η απόλυτη περιγραφή του τι σημαίνει χυδαία εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου. Επιβεβαιώνετε πλήρως το γιατί έχουν διαμορφώσει αυτή την πεποίθηση για την αντιπολίτευση, οι Έλληνες πολίτες. Το 70% σας βλέπει και βλέπει στο πρόσωπό σας τη χυδαία εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου και της ανθρώπινης τραγωδίας».
Τι προβλέπεται σύμφωνα με τη διαδικασία
Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, η κατάθεση πρότασης δυσπιστίας, επιφέρει διακοπή των εργασιών της και έναρξη τριήμερης διαδικασίας συζήτησης επί της πρότασης αυτής.
Η διαδικασία αρχίζει με ομιλίες δύο εκ των βουλευτών, που την υπογράφουν, και ακολουθούν κύκλοι 15-16 ομιλητών, με εναλλαγή συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευόμενων βουλευτών, κατ’ αναλογία της δύναμης των κομμάτων.
Στη συζήτηση μπορούν να μετέχουν οι πρόεδροι των κοινοβουλευτικών ομάδων, οι υπουργοί, και οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι. Το ενδιαφέρον κορυφώνεται την τελευταία ημέρα της συζήτησης της πρότασης δυσπιστίας, με τις κεντρικές ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, κατ’ αντίστροφη σειρά.
Η συζήτηση κλείνει με ονομαστική ψηφοφορία. Σημειώνεται ότι μία πρόταση δυσπιστίας γίνεται δεκτή, μόνο αν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Πρόταση δυσπιστίας δεν μπoρεί να υπoβληθεί πριν περάσει εξάμηνo από την απόρριψη προηγούμενης όμοιας πρότασης, εκτός αν υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.
Βουλή-Πρόταση δυσπιστίας – Αντιπαράθεση για τα επεισόδια στο Σύνταγμα
Αντιπαράθεση, με αφορμή τα επεισόδια στην πλατεία Συντάγματος, όπου πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση για τα Τέμπη, καταγράφηκε στην ολομέλεια της Βουλής. Συγκεκριμένα, βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, της Νέας Αριστεράς και της Πλεύσης Ελευθερίας επέκριναν την κυβέρνηση για τη χρήση χημικών από την αστυνομία, με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της ΝΔ, Θάνο Πλεύρη να μιλά για αντίδραση της αστυνομίας σε ρίψεις μολότοφ «κατά ριπάς», εναντίον της.
«Η κυβέρνηση δεν ανέχεται το δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών στη διαδήλωση και χρησιμοποιεί τις αστυνομικές δυνάμεις ως εργαλείο καταστολής» είπε η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου: «Είσαστε μια έμφοβη, μία έντρομη κυβέρνηση που επαφίεται στην βία για να καθυποτάξει την κοινωνία [. . .] Ο κόσμος αυτός που διώξατε, που του αρνηθήκατε το δικαίωμα να σας αμφισβητεί, και να διαδηλώνει απέναντι σας, ο κόσμος αυτός θα ξαναμαζευτεί. Δεν τον εξαφανίζετε με τη βία. Διότι η βία ποτέ δεν κατάφερε να νικήσει την Δημοκρατία» είπε η κα Κωνσταντοπούλου.
Για απαράδεκτη τρομοκρατική επίθεση της αστυνομίας, «αδιάκριτα μέσα στο πλήθος» έκανε λόγο ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Θ. Παφίλης: «Υπάρχει τεράστιο θέμα, και πολιτική ευθύνη, αλλά και άλλες ευθύνες για το πως δρουν αυτά τα περιβόητα σώματα ασφαλείας» είπε ο κ. Παφίλης, σημειώνοντας ότι «με τέτοιες μεθόδους πεισμώνει ο κόσμος».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Ν. Παππάς είπε ότι «η βία είναι η επιλογή των φοβισμένων και των απομονωμένων» και πρόσθεσε: «Πιστεύετε, πραγματικά, ότι υπάρχει περίπτωση να μετατρέψετε τα συντριπτικά ποσοστά της κοινής γνώμης, η οποία έχει αποφανθεί κατηγορηματικά ότι υπάρχουν πολιτικές και ποινικές ευθύνες, ότι υπάρχει συγκάλυψη;» [. . .] «Είστε αποφασισμένοι να βάλετε την ελληνική κοινωνία στην επικίνδυνη ατραπό της βίας; Αυτές τις εντολές έχει δώσει ο απών και τρεμάμενος κ. Μητσοτάκης;»
Στην παρέμβασή του, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Θάνος Πλεύρης προκάλεσε τον οποιονδήποτε «να πάει να δει τι γίνεται έξω. Οι φιλειρηνικές διαδηλώσεις είναι με τις μολότοφ που πέφτουνε κατα ριπάς;» ρώτησε, και τόνισε ότι «δεν θα επιτρέψει αυτή η κυβέρνηση να γίνονται επεισόδια. Δεν θα επιτρέψει να γυρίσουμε μια δεκαετία πριν. [. . .] Και να ξέρετε ότι εμείς, οποτεδήποτε παραβιάζονται δικαιώματα Ελλήνων πολιτών, οποτεδήποτε παραβιάζεται το δικαίωμα της ασφάλειας των Ελλήνων πολιτών, θα αντιδρούμε. Όποιος παρανομεί θα έχει τις συνέπειες».
Από την πλευρά του, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Π. Γερουλάνος είπε ότι η κυβέρνηση, από τη στιγμή που πήρε χαμπάρι τις μεγάλες προσελεύσεις κόσμου στις ειρηνικές διαδηλώσεις «άρχισαν οι μολότοφ στις συγκεντρώσεις. Και θέλετε να πείτε, ότι αυτή τη στιγμή, αυτό που γίνεται έξω, είναι ευθύνη των χιλιάδων ανθρώπων που μαζεύτηκαν ειρηνικά πριν από ένα μήνα και ξαναμαζεύτηκαν προχθές; Ή είναι άλλων;» με τον κ. Πλεύρη να ζητά να μάθει εάν το ΠΑΣΟΚ λέει αυτό που λέει και η κ. Κωνσταντοπούλου ότι «βάζουμε εμείς τις μολότοφ»; Κύριε Γερουλάνε, ουδέποτε εμείς αναφερθήκαμε στον κόσμο που μαζεύτηκε πριν ένα μήνα, ούτε στον κόσμο που μαζεύτηκε προχθές, ούτε στον κόσμο που μαζεύτηκε σήμερα. [. . .] Όποιος λοιπόν ρίχνει μολότοφ και εδώ υπάρχουν βουλευτές, που τους υπερασπίζονται, είναι ντροπή για τα κόμματα τους», είπε ο κ. Πλεύρης.
Αντιδράσεις βουλευτών
«Το έγκλημα των Τεμπών δεν παραγράφεται, θα τιμωρηθούν όλοι οι υπεύθυνοι αλλά και θα διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για να μην έχουμε νέα Τέμπη. Αυτό ήταν το μήνυμα των εκατοντάδων χιλιάδων ελλήνων πολιτών στην μεγαλειώδη συγκέντρωση της 28ης Φεβρουαρίου» τόνισε ο βουλευτής του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, κατά τη συζήτηση στη Βουλή, της κοινής πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά, Πλεύση Ελευθερίας και 6 ανεξάρτητους βουλευτές.
«Αυτή την λαϊκή αγανάκτηση βεβαίως που εκφράζεται σε όλη τη χώρα, κανένα σχέδιο της κυβέρνησης -μέσων της αξιοποίησης των παρακρατικών μηχανισμών δεν πρόκειται να την καταστείλει. Μπροστά σας θα την βρείτε αυτή την οργή», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καραθανασόπουλος.
Παράλληλα, έκανε λόγο για «κάλπικη αντιπαράθεση ανάμεσα στη κυβέρνησης και τα κόμματα που υπηρέτησαν και υπηρετούν την ίδια αντιλαϊκή πολιτική».
«Από την πρώτη στιγμή το ΚΚΕ ανέδειξε τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης μιλώντας για προδιαγεγραμμένο έγκλημα και κατέδειξε συγκεκριμένα ποινικά αδικήματα για πολιτικά πρόσωπα όταν τα άλλα κόμματα σφύριζαν αδιάφορα» είπε ο κ. Καραθανασόπουλος και πρόσθεσε:
«Δεν θα γίνουμε και το πλυντήριο για να ξεπλυθούν οι ευθύνες των κομμάτων που συνυπογράφουν την πρόταση δυσπιστίας, γιατί αποτελούν μέρος του εγκλήματος των Τεμπών. Καμία εμπιστοσύνη λοιπόν στα άλλα κόμματα που κινούνται στις ίδιες ράγες με την κυβερνητική πολιτική, που στρώνουν το ΝΑΤΟ και η ΕΕ.
Παρακολουθούμε, με αφορμή τα Τέμπη, μια κάλπικη αντιπαράθεση ανάμεσα στη κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα που μιλάνε για παθογένειες και ελλείψεις, όμως αυτές δεν είναι ουρανοκατέβατες αλλά είναι το αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων τις οποίες υπηρέτησαν και υπηρετούν».
«Ψηφίζουμε την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης της ΝΔ και πάνω από όλα δεσμευόμαστε να κλιμακώσουμε τις προσπάθειες για να πολλαπλασιαστούν και να φουντώσουν οι εστίες αντίστασης και ανυπακοής. Τότε μόνο μπορούν να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι υπεύθυνοι για το έγκλημα των Τεμπών αλλά και για να μην έχουμε νέα Τέμπη», κατέληξε ο κ. Καραθανασόπουλος.
Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, Παράσχος Παπαδάκης, καταλόγισε «στα κόμματα που συνυπέγραψαν την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης βεβιασμένες κινήσεις, που έγιναν μόνο για εντυπωσιασμό, για πολιτικό όφελος και άγρα ψήφων όμως με ουσία μηδέν».
«Απορώ γιατί η κυβέρνηση μαλώνει την Αντιπολίτευση, γιατί σηκώνει τους τόνους. Εδώ σας έχουν κάνει δύο δώρα, πήρανε δηλαδή ένα πλυντήριο, σας βάλανε μέσα, σας ξεπλύνανε και τους μαλώνετε και από πάνω αντί να τους πείτε ευχαριστώ», ανέφερε ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης και πρόσθεσε:
«Η Αντιπολίτευση σας κάνει ένα δώρο. Τώρα που είστε από κάτω και τρώτε ξύλο, σας δίνει σανίδα σωτηρίας βγάζοντας σας στον αφρό».
Ταυτόχρονα ο κ. Παπαδάκης επιτέθηκε στη κυβέρνηση, κατηγορώντας την ότι «παίζει επικίνδυνα παιχνίδια τόσο με την εξωτερική πολιτική όσο και με τους θεσμούς και προσπαθεί με λύσσα να μείνει στην εξουσία ενώ η κοινωνία δεν τη θέλει».
«Χάσαμε μία ακόμα μια ευκαιρία. Η Αντιπολίτευση κινήθηκε τυπικά και όχι επί της ουσίας και το μοναδικό πλεονέκτημα το κάναμε μειονέκτημα», κατέληξε ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης.
Η βουλευτής της Νέας Αριστεράς Θεοπίστη Πέρκα έκανε λόγο για «αλαζονική, καθεστωτική νοοτροπία της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι αντί να απολογείται για το έγκλημα των Τεμπών για το οποίο έδειξε κυνική αδιαφορία μοιράζει τις δικές της ευθύνες στην Αντιπολίτευση.
«Η κυνική σας αδιαφορία, η εγκληματική σας παραμέληση στο σιδηροδρομικό δίκτυο, το πάμε και όπου βγει, έγινε ο κανόνας της πολιτικής σας. Ανακαλύψατε σήμερα το βαθύ κράτος, μόνο που εσκεμμένα σας διαφεύγει ότι εσείς το εγκαθιδρύσατε. Τα ψέματα όμως έχουν κοντά ποδάρια. Είστε μια κυβέρνηση άμοιρη των ευθυνών σας. Δεν θα μπορέσετε όμως να κρυφτείτε. Δεν σας έχει πλέον καμία εμπιστοσύνη ο λαός για αυτό θα φύγετε», υποστήριξε η κ. Πέρκα.
«Συμπαρασύρετε στην πτώση σας, που νιώθετε ότι έρχεται, την δημοκρατία. Μπαζώνετε τους θεσμούς, παίζετε επικίνδυνα παιχνίδια και δεν αντιλαμβάνεστε το εκκωφαντικό μήνυμα που σας στέλνει η κοινωνία. Βάζετε τη χώρα στη πιο λάθος πλευρά της ιστορίας. Πρέπει η ίδια η κυβέρνηση να αποτελέσει ιστορία του παρελθόντος», είπε μεταξύ άλλων ο βουλευτής του κόμματος «ΝΙΚΗ», Σπύρος Τσιρώνης.
Ο βουλευτής του κόμματος «Σπαρτιάτες», Ιωάννης Κόντης Σπαρτιάτες έκανε λόγο για «πολιτική απατεωνιά με αλληλοκατηγορίες μεταξύ κυβέρνησης και κομμάτων της Αντιπολίτευσης για ευθύνες που είναι διαχρονικές και για τις οποίες ο κόσμος ζητά να τιμωρηθούν όλοι οι ένοχοι».
«Η πρόταση δυσπιστίας γίνεται για να δείξουμε ότι κάτι γίνεται, ενώ ξέρω ότι θα δυναμώσω, θα συσπειρώσω την κυβέρνηση. Στο τραγικό έγκλημα των Τεμπών είναι διαχρονικά τα λάθη όλων αυτών που την κάνουν. Δεν πήρατε το οργισμένο μήνυμα της κοινωνίας που δεν εμπιστεύεται το πολιτικό σύστημα. Δεν σας θέλει. Μην πετάτε τη σφεντόνα ο ένας στον άλλο. Μόνο όσοι έχουν δίκαιο μπορεί να φωνάζουν για το τραγικό δυστύχημα και αυτοί είναι μόνο οι γονείς και οι συγγενείς των 57 θυμάτων των Τεμπών», είπε ο κ. Κόντης.
Το πλήρες κείμενο της πρότασης δυσπιστίας
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης
Αθήνα, 5 Μαρτίου 2025
Προς τον κ. Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων
Θέμα: «Πρόταση δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης
(άρθρα 84 παρ. 2 του Συντάγματος και 142 Κανονισμού της Βουλής)»
Το δυστύχημα-Έγκλημα των Τεμπών, στις 28 Φεβρουαρίου 2023, αποτελεί τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία στην ιστορία της Ελλάδας, αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα σιδηροδρομικά δυστυχήματα παγκοσμίως. Η σύγκρουση επιβατικού τρένου Intercity, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη, μεταφέροντας απλούς ανθρώπους και πολλά νέα παιδιά, με εμπορική αμαξοστοιχία, αλλά και η ανάφλεξη που ακολούθησε τη σύγκρουση, είχαν ως τραγικό αποτέλεσμα να χάσουν άδικα τη ζωή τους 57 άνθρωποι, και να τραυματιστούν δεκάδες ακόμη – κάποιοι εξ αυτών πολύ σοβαρά.
Σήμερα, δύο χρόνια μετά, τα ογκώδη και πρωτοφανή σε συμμετοχή λαϊκά συλλαλητήρια της 26 Ιανουαρίου και της 28 Φεβρουαρίου 2025 διαμήνυσαν την εδραιωμένη πεποίθηση της κοινωνίας για τις ευθύνες της Κυβέρνησης αναφορικά τόσο με το ίδιο το δυστύχημα-έγκλημα και τις συνθήκες που οδήγησαν στη σύγκρουση των τρένων, που επί 12 λεπτά κινούνταν στην ίδια γραμμή, όσο και για την απόπειρα συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών, για πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στην πρόκληση της τραγωδίας. Η κοινωνική αυτή πεποίθηση, που εδράζεται στη συμπεριφορά, τις δημόσιες και αποκαλυπτόμενες πράξεις και παραλείψεις των κυβερνητικών στελεχών και στελεχών του κυβερνώντος κόμματος, και πρωτίστως του ίδιου του Πρωθυπουργού, στις στοχευμένες και επανειλημμένες, αλαζονικές και αυτοαναιρούμενες δηλώσεις, μεθοδεύσεις και ενέργειες, καταδεικνύει τη διάρρηξη και οριστική άρση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό, ως αρχηγό της. Η κοινωνική αποδοκιμασία για τις μεθοδεύσεις της ατιμωρησίας και της συγκάλυψης που βαρύνουν την Κυβέρνηση, έχει ήδη διαμορφώσει μια ισχυρή, παλλαϊκή απαίτηση για απονομή Δικαιοσύνης και για ασφαλείς σιδηροδρομικές μεταφορές, στόχους που ξεκάθαρα αυτή η Κυβέρνηση αρνήθηκε πεισματικά να υπηρετήσει. Πρόκειται πλέον για μια απονομιμοποιημένη Κυβέρνηση και έναν απονομιμοποιημένο Πρωθυπουργό.
Η άρση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην Κυβέρνηση, προήλθε μετά από σειρά γεγονότων, μεταξύ των οποίων και όσα αναφέρουμε παρακάτω:
Στις 20 Φεβρουαρίου του 2023, λίγες ημέρες μόνο πριν την τραγωδία, ο τότε αρμόδιος Υπουργός Μεταφορών Κ. Καραμανλής διαβεβαίωνε με θρασύτητα τη Βουλή των Ελλήνων ότι δεν υφίσταται απολύτως κανένα θέμα ασφάλειας στη λειτουργία των σιδηροδρόμων στη χώρα, τονίζοντας χαρακτηριστικά «μια υπεύθυνη πολιτεία δεν πρέπει να παίζει με την ασφάλεια των πολιτών». «Είναι ντροπή και ντρέπομαι» έλεγε με έμφαση, επισείοντας ονειδισμό σε όποιον αμφισβητούσε την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών στη χώρα.
Δυστυχώς, μία μόνο εβδομάδα αργότερα, αποκαλύφθηκε με τον πλέον τραγικό τρόπο, ότι η λειτουργία των ελληνικών σιδηροδρόμων είναι όχι μόνο προβληματική, αλλά παρουσιάζει τραγικές ελλείψεις σε βασικά συστήματα ασφαλείας, τα οποία είτε βρίσκονταν εκτός λειτουργίας, είτε δεν είχαν καν τοποθετηθεί, αλλά και σε προσωπικό, ενώ δεν λειτουργούσαν ούτε κανόνες διαφάνειας και αξιοκρατίας για την στελέχωση. Η Κυβέρνηση δε, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ήδη έχουν δημοσιοποιηθεί, είχε πλήρη γνώση των ελλείψεων αυτών, καθώς είχε λάβει επανειλημμένως, ρητώς και εγγράφως σχετικές προειδοποιήσεις από υπηρεσιακούς παράγοντες και κυρίως από εκπροσώπους των εργαζομένων, οι οποίοι επεσήμαναν, σε διάφορους χρόνους, την επείγουσα ανάγκη να υπάρξουν άμεσες πρωτοβουλίες και μέριμνα για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρόμου και προειδοποιούσαν για τον πραγματικό κίνδυνο που διέτρεχαν επιβάτες και εργαζόμενοι στα τρένα. Ωστόσο, η Κυβέρνηση και ο αρμόδιος Υπουργός, κ. Καραμανλής, όχι μόνο είχαν επιλέξει να αδιαφορήσουν, αλλά διατείνονταν με αλαζονεία ότι δεν υφίστατο καν θέμα ασφάλειας στη λειτουργία των σιδηροδρόμων. Όπως μάλιστα κυνικά δήλωσε μια μόλις εβδομάδα μετά την τραγωδία στέλεχος της Κυβέρνησης και ειδικότερα ο κ. Α. Γεωργιάδης: «Είσαι ο Υπουργός Μεταφορών. Μπορείς να πας στη Βουλή και να πεις “ναι, έχουν πρόβλημα ασφαλείας τα τρένα”; Αν το πεις αυτό, δεν θα μπει αύριο άνθρωπος στα τρένα….».
Στην εγκληματική ολιγωρία και αδιαφορία της Κυβέρνησης στο διάστημα πριν το δυστύχημα προστέθηκε και η εξίσου εγκληματική και μεθοδευμένη προσπάθεια εκ των υστέρων συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών στην υπόθεση. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τη συνειδητή παρεμπόδιση της δυνατότητας περαιτέρω διερεύνησης της ύπαρξης ποινικών ευθυνών πολιτικών προσώπων λόγω της μη ορθής και έγκαιρης υλοποίησης της σύμβασης 717/2014, η οποία αφορούσε στην ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης σε τμήματα του άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, με την απόρριψη από την κυβερνητική πλειοψηφία ως δήθεν προδήλως αβάσιμης της πρότασης για σύσταση σχετικής ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης του άρθρου 86 παρ. 3 του Συντάγματος, στις 24 Νοεμβρίου 2023. Η κυβερνητική πλειοψηφία αγνόησε, μάλιστα, επιδεικτικά το πόρισμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην υπόθεση αυτή, το οποίο, μεταξύ άλλων, αναφερόταν στην ύπαρξη αιτιώδους σχέσης μεταξύ της μη ολοκλήρωσης της ως άνω σύμβασης και της τραγωδίας στα Τέμπη.
Η απόπειρα απόκρυψης των κυβερνητικών ευθυνών για την τραγωδία των Τεμπών συνεχίστηκε και κατά τις εργασίες της εντέλει συσταθείσας Εξεταστικής Επιτροπής «για τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών και όλων των πτυχών που σχετίζονται με αυτό». Στο πλαίσιο αυτό και παρά τις συνεχείς αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, κατευθυνόμενοι από τον Πρωθυπουργό, στο πλαίσιο της διατεταγμένης κομματικής πειθαρχίας, προέβησαν στην πρόσκληση ως μαρτύρων προσώπων που δεν είχαν καμία γνώση της τρέχουσας κατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου, αποκλείοντας ταυτόχρονα μάρτυρες κομβικής σημασίας για τη διαλεύκανση της υπόθεσης με πολύτιμη και άμεση γνώση της σημερινής κατάστασης του δικτύου, της διαχείρισης της σύμβασης 717/2014 και των πολιτικών αποφάσεων του κ. Καραμανλή ως Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, ή καλώντας τους καθυστερημένα, αφότου αυτοί είχαν περιέλθει σε θέση κατηγορουμένου, ώστε να προφασισθούν το δικαίωμα στη σιωπή, που ασμένως δέχθηκε η Κυβερνητική πλειοψηφία.
Παράλληλα, δρώντας ως εντολοδόχοι του Πρωθυπουργού, ολοκλήρωσαν πρόωρα και βίαια τις εργασίες της Εξεταστικής Επιτροπής, την ώρα που διαβιβαζόταν από τη Δικαιοσύνη τμήμα της Ανακριτικής δικογραφίας, και συνέταξαν και ψήφισαν μόνοι τους τελικό πόρισμα 700 σελίδων επιχειρώντας να αποδώσουν την πλήρη ευθύνη για την τραγωδία αποκλειστικά σε «ανθρώπινο λάθος», σε πλήρη συμμόρφωση με το πρωθυπουργικό αφήγημα, αγνοώντας πλήρως ακόμα και το πόρισμα της τριμελούς επιτροπής εμπειρογνωμόνων που η ίδια η Κυβέρνηση συνέστησε και από το οποίο προέκυπταν σαφώς η απουσία τοπικού συστήματος τηλεδιοίκησης στη Λάρισα, η μη λειτουργία του κεντρικού δευτεροβάθμιου συστήματος ελέγχου στην έδρα του ΟΣΕ, στην οδό Καρόλου στην Αθήνα, η μη ενεργοποίηση συστήματος GSM-R και η ελλιπής και ανεπαρκής εκπαίδευση του μοιραίου σταθμάρχη που παράνομα είχε μεταταχθεί στη θέση αυτή από κυβερνητικό παράγοντα. Δεν πρόκειται για «αστοχίες» της Εξεταστικής Επιτροπής, αλλά για υποκινούμενη από τον Πρωθυπουργό- στάση των βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών της, με σκοπό τη συσκότιση και την συγκάλυψη. Παρ’ όλα αυτά, μετά το Συλλαλητήριο της 26ης Ιανουαρίου 2025 ο Πρωθυπουργός δήλωσε «η Εξεταστική Επιτροπή [για τα Τέμπη] δεν ήταν η καλύτερη στιγμή της Βουλής», αρνούμενος να αναλάβει την ευθύνη για την συντεταγμένη συμπεριφορά των βουλευτών του, που ο ίδιος είχε διατάξει.
Εξάλλου, η συντεταγμένη προσπάθεια συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών είχε, ήδη εκκινήσει αμέσως μετά την τραγική σύγκρουση. Πριν από σχεδόν έναν χρόνο προέκυψε, βάσει εγγράφων των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων της ΕΛ.ΑΣ, ότι μόλις μερικές ώρες μετά τη σύγκρουση κάποιοι αφαίρεσαν παράνομα τις συνομιλίες του μοιραίου σταθμάρχη από τον ΟΣΕ και, κατόπιν τεχνικής επεξεργασίας (μοντάζ), τις έδωσαν αλλοιωμένες στη δημοσιότητα την επομένη του δυστυχήματος, σε μία προφανή απόπειρα να υποβαθμιστούν οι υφιστάμενες κυβερνητικές ευθύνες αναφορικά με την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου και να ενισχυθεί το -προαποφασισμένο και ήδη διατυπωμένο το πρωί της ίδιας ημέρας από τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη- επίσημο κυβερνητικό αφήγημα που ήθελε την τραγωδία να οφείλεται αποκλειστικά σε ανθρώπινο λάθος, να διαμορφωθεί δηλαδή στην κοινή γνώμη η πεποίθηση ότι το «ανθρώπινο λάθος» είναι ο αποκλειστικός παράγοντας στον οποίο οφείλεται η τραγωδία.
Ο ίδιος δε ο Πρωθυπουργός ομολόγησε σε συνέντευξή του τον Απρίλιο 2024 ότι πιθανώς οι συνομιλίες που δόθηκαν αρχικά στη δημοσιότητα να είναι προϊόν μοντάζ, ισχυριζόμενος, ωστόσο, πως δεν γνωρίζει ποιος το έκανε. Παρόλα αυτά, έως σήμερα εξακολουθεί να παραμένει άγνωστο ποιος, πέραν του προσωπικού του ΟΣΕ, είχε πρόσβαση στο σύστημα καταγραφών και επικοινωνιών του Οργανισμού, ώστε να μπορεί να προβεί στις ενέργειες αυτές, με κυβερνητικά στελέχη σε πολλές περιπτώσεις να αρνούνται ακόμα και την ίδια την διάπραξη του μοντάζ, παρά τη ρητή παραδοχή του Πρωθυπουργού! Σήμερα δε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός υιοθέτησε την άρνηση του μοντάζ, το οποίο είναι απόλυτα βεβαιωμένο και αποδεδειγμένο, όπως είναι αποδεδειγμένο ότι από το μοντάζ και την διοχέτευσή του σε ΜΜΕ ωφελήθηκε ο ίδιος και προωθήθηκε η χαλκευμένη θεωρία του ανθρώπινου λάθους, με βάση την οποία έφταιξε ένας μόνον άνθρωπος, ο διορισμένος χωρίς προσόντα σταθμάρχης, και δεν υπήρχαν δήθεν πολιτικές και υπηρεσιακές ευθύνες για την σύγκρουση, που αφέθηκε να συμβεί, ενώ ήταν προδιαγεγραμμένη και πολλαπλώς καταγεγραμμένη στις προειδοποιήσεις των εργαζομένων, ακόμη και λίγες ημέρες πριν την τραγωδία.
Στην ίδια κατεύθυνση και υπηρετώντας τον ίδιο σκοπό, με διαταγή που δόθηκε στις 3 Μαρτίου 2023 επήλθε παράνομη αλλοίωση του τόπου της τραγωδίας, που αποτελεί τόπο εγκλήματος, στον οποίο ουδείς μπορεί να παρέμβει χωρίς γνώση και εντολή της αρμόδιας ανακριτικής αρχής, αλλοίωσης που έγινε με την εσπευσμένη και βίαιη μεταφορά των βαγονιών των δύο συρμών, την αποχωμάτωση και εκχέρσωση της περιοχής, με μεταφορά στοιχείων του εδάφους και του περιβάλλοντος χώρου, αλλά ακόμη και ανθρώπινων υπολειμμάτων των θυμάτων, προσωπικών αντικειμένων, οστών και βιολογικού υλικού, εν κρυπτώ, για να ανακαλυφθούν 9 μήνες αργότερα, από τους συγγενείς και τους πραγματογνώμονες-τεχνικούς συμβούλους, με ομάδα ειδικών σκυλιών ανίχνευσης, που κατέγραψαν σε πόρισμα την σύληση του τόπου του εγκλήματος και των νεκρών, αλλά και ευρήματα που διατηρήθηκαν μετά από 9 μήνες και ας είχαν μεσολαβήσει οι καταστροφές του Σεπτεμβρίου 2023 και του Daniel.
H καταστροφή πολύτιμων για τις έρευνες αποδεικτικών στοιχείων επιβεβαιώθηκε και από το ήδη δημοσιοποιηθέν πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ενώ έχει προηγουμένως καταγγελθεί και στοιχειοθετηθεί πολλαπλώς από τους συγγενείς των θυμάτων και έχουν διαβιβασθεί στη Βουλή τα στοιχεία που αποδεικνύουν την παρέμβαση στον τόπο του εγκλήματος, που συνιστά και παραβίαση όλων των κανόνων της ανακριτικής, της ιατροδικαστικής, της εγκληματολογίας, της τοξικολογίας και βέβαια της ποινικής δικονομίας.
Αναφορικά δε με το ζήτημα της αλλοίωσης του χώρου του δυστυχήματος, που συνιστά παρέμβαση στον τόπο του εγκλήματος και έγινε με την παρουσία στελεχών του Κυβερνώντος κόμματος και στενών συνεργατών του Πρωθυπουργού και χωρίς γνώση ή άδεια των αρμοδίων ανακριτικών αρχών, ο Πρωθυπουργός σε συνεντεύξεις του ισχυρίσθηκε ότι δήθεν επρόκειτο για αμιγώς υπηρεσιακές αποφάσεις των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών που δρούσαν στο πεδίο και ότι δεν υπήρξε καμία κυβερνητική εμπλοκή σε αυτές, καθώς η Κυβέρνηση και ο ίδιος ούτε τις γνώριζαν ούτε όφειλαν να τις γνωρίζουν, επιχειρώντας με πρωτοφανή κυνισμό να εξαφανίσει το γεγονός ότι κυβερνητικά και κομματικά στελέχη, με στενή σύνδεση με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, προΐσταντο και παρίσταντο στις διαδικασίες. Δήλωνε, μάλιστα, ο κ Πρωθυπουργός, σίγουρος πως όσες ενέργειες έγιναν, έγιναν «για καλό σκοπό». Ο δε Υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδης έφτασε στο σημείο να δηλώσει ανερυθρίαστα, προκαλώντας το κοινό περί δικαίου αίσθημα και τους συγγενείς των θυμάτων που έδωσαν και δίνουν αγώνα για να αποκαλύψουν όσα η Κυβέρνηση συγκαλύπτει, πως «είναι για τα μπάζα όσοι μιλούν για μπαζώματα» και παρά τις σχετικές αποκαλύψεις παραμένει στη θέση του, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι αυτές οι δηλώσεις και αυτές οι προκλήσεις τυγχάνουν της απόλυτης έγκρισης και εντολής του Πρωθυπουργού, που ακολουθεί την τακτική της αντιστροφής της πραγματικότητας και της σπίλωσης των θυμάτων και των οικογενειών που δίνουν αγώνα για αλήθεια και δικαιοσύνη.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με καταθέσεις στελεχών της Αστυνομίας και της Τροχαίας, ασκήθηκε πολιτική πίεση προκειμένου να συναινέσουν στο «μπάζωμα» της περιοχής, παρά τις ρητές επιφυλάξεις και προειδοποιήσεις τους ότι ήταν καθ’ ύλην αναρμόδιοι να λάβουν μια τέτοια απόφαση καθώς, στον βαθμό που είχε σχηματισθεί δικογραφία για τη διερεύνηση ποινικά κολάσιμων πράξεων και παραλείψεων και είχαν επιληφθεί, μετά την Τρίτη μέρα, οι ανακριτικές αρχές, επρόκειτο για «τόπο εγκλήματος» και απαιτούνταν η γνώση, άδεια και σχετική εντολή των ανακριτικών αρχών.
Παρόλα αυτά, ο τόπος του εγκλήματος καθαρίστηκε πλήρως ήδη την αμέσως επόμενη μέρα, με διάφορες ατύπως διακινούμενες δικαιολογίες και προσχήματα, μεταξύ των οποίων η επαναλειτουργία των σιδηροδρόμων, η οποία, ωστόσο, φέρεται ότι έλαβε χώρα σχεδόν ένα μήνα αργότερα, στις 29 Μαρτίου 2023, ενώ μέχρι σήμερα ουδείς Κυβερνητικός παράγοντας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων με τον Πρωθυπουργό να παραπέμπει στο έτος 2027 ως το χρονικό σημείο στο οποίο στη χώρα θα έχουμε ασφαλείς σιδηροδρόμους και να συνομολογεί έτσι ότι μέχρι σήμερα η Κυβέρνηση θέτει σε διαρκή διακινδύνευση επιβάτες και εργαζομένους στα τρένα.
Στη συντονισμένη αλλοίωση του χώρου του εγκλήματος μετείχε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, και μέλος της Κυβέρνησης, ο τότε Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, όπως προκύπτει τόσο από ένορκες καταθέσεις των στελεχών της Αστυνομίας, όσο και από δηλώσεις του ίδιου του κ. Τριαντόπουλου. Πράγματι, ο κ. Τριαντόπουλος, ανακοίνωσε με δελτίο τύπου στις 6 Μαρτίου 2023 την ολοκλήρωση των «έργων αποκατάστασης» του χώρου του δυστυχήματος «με απόλυτο σεβασμό στα θύματα του τραγικού δυστυχήματος που συγκλόνισε την πατρίδα μας και τις οικογένειές τους», ενώ έχει παραδεχθεί δημοσίως σε πλήθος συνεντεύξεων: «έτυχε με εντολή του Πρωθυπουργού να το διαχειριστώ να βρεθώ στο σημείο [του δυστυχήματος] για πέντε μέρες».
Επιπλέον, σύμφωνα με τη Διάταξη της Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας, η οποία διέταξε περαιτέρω προκαταρκτική εξέταση σε βάρος των μελών του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας που συγκροτήθηκε για το δυστύχημα και σε βάρος μελών της Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του κ. Τριαντόπουλου, προς διερεύνηση ενδεχόμενης τέλεσης των αδικημάτων της παράβασης καθήκοντος και της υπόθαλψης εγκληματία για τις πράξεις αυτές, τις επόμενες μέρες του δυστυχήματος απομακρύνθηκαν από τον χώρο σημαντικά αποδεικτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να καθίσταται «δυσχερής, αν όχι αδύνατη» η πλήρης συγκέντρωση και αξιοποίηση όλων των ευρημάτων προκειμένου να εντοπιστούν οι αιτίες του δυστυχήματος και συνακόλουθα οι πράξεις και παραλείψεις των υπαιτίων που οδήγησαν σε αυτό.
Η Διάταξη της Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας καταλήγει ότι «είναι βέβαιον ότι το υλικό που απομακρύνθηκε από τον τόπο του εγκλήματος ήταν εξαιρετικά σημαντικό για αποδεικτική αξιοποίηση, σε κάθε δε περίπτωση αποτελούσε τμήμα του αποδεικτικού υλικού, αφού περιείχε πειστήρια και ίχνη (προσωπικά αντικείμενα, γενετικό υλικό επιβατών που χάθηκαν κ.ο.κ.). Περαιτέρω, είναι προφανές ότι καμία νόμιμη απόφαση δεν ελήφθη για την απομάκρυνση αυτού του αποδεικτικού υλικού, ούτε καταγράφηκε σε οποιοδήποτε έγγραφο αυτή η ενέργεια, και μάλιστα είναι άξιον απορίας πώς μεταφέρθηκαν με φορτηγά τόνοι αδρανών υλικών από το σημείο, μολονότι ο χώρος φυλασσόταν από αστυνομικές δυνάμεις σε 24ωρη βάση […]».
Επιπλέον, πριν μερικές ημέρες, έγγραφο της Εισαγγελίας Λάρισας που διαβιβάσθηκε και κατατέθηκε στη Βουλή, προς απάντηση στην αντιπολίτευση, αναφέρει πως δεν υπήρξε εισαγγελική παραγγελία για την αλλοίωση του τόπου του σιδηροδρομικού δυστυχήματος-εγκλήματος στα Τέμπη. Ακόμα ένα στοιχείο που συνηγορεί στο ότι η σχετική εντολή δόθηκε από μέλος της Κυβέρνησης.
Παρόλα αυτά, ο κ. Τριαντόπουλος παρέμεινε μέλος της Κυβέρνησης μέχρι και εχθές, μέχρι δηλαδή τη στιγμή της αποδοχής της πρότασης για σύσταση ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής του άρθρου 86 παρ. 3 του Συντάγματος σχετικά με τις ποινικές ευθύνες του στην υπόθεση της αλλοίωσης του χώρου του εγκλήματος – πρόταση, την οποία ο Πρωθυπουργός και η κυβερνητική πλειοψηφία αναγκάστηκαν, σύμφωνα με δημόσια δήλωσή τους, να κάνουν αποδεκτή, όχι επειδή επιθυμούν την ουσιαστική διερεύνηση της υπόθεσης και την αποκάλυψη της αλήθειας, αλλά συρόμενοι από τα γεγονότα και εγκλωβισμένοι από την αταλάντευτη, ηχηρή, παλλαϊκή απαίτηση για αποκάλυψη της αλήθειας, τέλος της συγκάλυψης και της ατιμωρησίας, και απονομή Δικαιοσύνης.
Τα ανωτέρω στοιχεία ενισχύονται εμφατικά και από το πρόσφατο πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών & Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων & Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), το οποίο η Κυβέρνηση επικαλείται ως απαλλακτικό για την ίδια, αλλοιώνοντας το περιεχόμενό του, σύμφωνα με το οποίο η αλλοίωση του χώρου του δυστυχήματος στέρησε από τη Δικαιοσύνη πολύτιμα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία θα μπορούσαν να ρίξουν φως σε διάφορες πτυχές των αιτίων του δυστυχήματος και, συνακόλουθα, των κυβερνητικών ευθυνών στην υπόθεση.
Όσον αφορά στη διερεύνηση των αιτίων της ανάφλεξης και πυρκαγιάς, με τον σχηματισμό μιας τεράστιας πυρόσφαιρας που έχει αποτυπωθεί στο βίντεο παρακείμενων καμερών, από την οποία έχασαν τη ζωή τους μετά τη σύγκρουση άνθρωποι που είχαν επιζήσει, το πόρισμα αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Τα αποτελέσματα της χημικής ανάλυσης (που έγινε από το Γενικό Χημείο του Κράτους) κρίθηκαν ασαφή, λόγω της καθυστέρησης των 28 ημερών και της επιμόλυνσης της σκηνής».
«[…] βρέθηκαν ίχνη από διάφορους υδρογονάνθρακες, μεταξύ των οποίων κυρίως ίχνη ξυλολίου […]»
«[…] το ξυλόλιο δεν εντοπίζεται συνήθως εκεί ως αποτέλεσμα μόλυνσης ή άλλων φυσικών αιτίων. Αυτό ενισχύει τη μη φυσιολογική παρουσία ξυλολίου στο πρώτο δείγμα. Εάν γινόταν σωστή δειγματοληψία και ανάλυση στον τόπο του ατυχήματος την 1η Μαρτίου 2023 (10-12 ώρες μετά το ατύχημα), θα υπήρχαν αρκετές πληροφορίες για τον προσδιορισμό του τύπου και της θέσης της πηγής για το άγνωστο καύσιμο»
«Η μεγάλη πυρόσφαιρα στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών που έλαβε χώρα εντός 0,5 δευτερολέπτων από τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών δεν μπορεί να αποδοθεί στα έλαια των μετασχηματιστών (PDMS), τα οποία, αν και εύφλεκτα σε αρκούντως υψηλές θερμοκρασίες (> 400) δεν θα μπορούσαν, για λόγους κινητικής αντίδρασης, να αναφλεγούν στις επικρατούσες συνθήκες. Επομένως, η προέλευση της πυρόσφαιρας που να συνάδει με μερικούς τόνους εύφλεκτου πτητικού καυσίμου πρέπει να αναζητηθεί αλλού» (σελ. 108 του Πορίσματος, παρ. 495).
Τα ευρήματα και συμπεράσματα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφορικά με τη μη φυσιολογική παρουσία ιχνών ξυλολίου στον χώρο του δυστυχήματος διαψεύδουν πλήρως τις κατηγορηματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού, ο οποίος 3 εβδομάδες μετά το δυστύχημα, σε συνέντευξή του στον Στ. Θεοδωράκη, δήλωνε με βεβαιότητα και επικαλούμενος προσωπική του γνώση ότι το τρένο δεν μετέφερε καμία ύποπτη και παράνομη ουσία, ενώ σε μεταγενέστερη συνέντευξή του τον Απρίλιο του 2024 είχε απορρίψει ως «τερατουργίες» και θεωρίες συνωμοσίας οποιαδήποτε πιθανότητα μεταφοράς παράνομου και εύφλεκτου υλικού από την εμπορική αμαξοστοιχία, αλλά και οποιαδήποτε πιθανότητα αλλοίωσης του χώρου του δυστυχήματος εν γένει.
Δεν δίστασε, μάλιστα, να ισχυριστεί πως το μόνο λάθος της Κυβέρνησής του στην υπόθεση αυτή ήταν πως δεν απάντησαν σε αυτές τις «θεωρίες συνομωσίας» και πως σε αυτό το σημείο και μόνο κάνει την αυτοκριτική του. Ακόμη και σήμερα, ο Πρωθυπουργός δεν παραδέχεται ότι έκανε λάθος, ισχυριζόμενος απλώς ότι οι περυσινές δηλώσεις του αποτελούσαν προϊόν παραπλάνησής του από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τη Hellenic Train, μη διστάζοντας, μάλιστα, να …απειλήσει την τελευταία, με την επίρριψη πολιτικών ευθυνών σε περίπτωση που αποδειχθεί η μεταφορά παράνομου φορτίου από την εμπορική αμαξοστοιχία!
Είναι αξιοσημείωτο ότι τα παραπάνω ευρήματα αξιολογούνται από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ τόσο σημαντικά που, σύμφωνα με το πόρισμα, «άλλοι παράγοντες που αναμφίβολα επηρέασαν το πλαίσιο μέσα στο οποίο συνέβη το δυστύχημα (π.χ. η εξέλιξη της σύμβασης 717, η χρηματοδότηση επενδυτικών έργων, οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί μηχανισμοί ελέγχου των επενδύσεων) ελήφθησαν υπόψη, αλλά, μετά από αρχική αξιολόγηση, αποφασίστηκε να μην αναλυθούν περαιτέρω στην παρούσα διερεύνηση, καθώς κρίθηκαν λιγότερο σχετικοί με την άμεση και μεσοπρόθεσμη βελτίωση του σιδηροδρομικού συστήματος».
Αξίζει, τέλος, να τονίσουμε το γεγονός ότι μέχρι τον Φεβρουάριο του 2025 και παρά τις επανειλημμένες αιτήσεις των συγγενών και της ανάκρισης δεν υπήρχαν βίντεο που να απεικονίζουν την φόρτωση και την πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας, καθώς άλλα φέρεται να καταστράφηκαν, άλλα φέρεται ότι επανεγγράφηκαν, άλλα παραδόθηκαν από λάθος και αφορούσαν την επιβατική αμαξοστοιχία. Με προκλητικό τρόπο τον Φεβρουάριο 2025, μετά από δημόσια ευχή του Πρωθυπουργού να υπήρχε επιτέλους ένα βίντεο που να απεικονίζει την εμπορική αμαξοστοιχία, «εμφανίσθηκαν» βίντεο αμφιβόλου προελεύσεως και περιεχομένου, στη βάση των οποίων η κυβέρνηση επιχειρεί να αντικρούσει την αποδεικνυόμενη μεταφορά μη καταγεγραμμένου και εύφλεκτου υλικού, το οποίο στοιχειοθετείται εργαστηριακά λόγω της έκρηξης-ανάφλεξης.
Πρόσφατα, ο Πρωθυπουργός δήλωσε σε συνέντευξή του πως με τα πρόσφατα, μαζικά λαϊκά συλλαλητήρια για το Έγκλημα των Τεμπών, οι πολίτες ζητούν τρία πράγματα: «να μάθουν την αλήθεια, να αποδοθεί Δικαιοσύνη και να τιμωρηθούν οι ένοχοι, καθώς και να εξασφαλίσει η Κυβέρνηση ότι μια τέτοια τραγωδία δεν θα ξανασυμβεί και θα αποκτήσει η Ελλάδα σύγχρονα, ασφαλή, αξιόπιστα ευρωπαϊκά τρένα».
Όπως προκύπτει σαφώς από τα ανωτέρω, ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνησή του έχουν αποτύχει παντελώς να εξασφαλίσουν στον λαό τα δύο πρώτα, αλλά και την απόδοση κυβερνητικών, πολιτικών και ποινικών ευθυνών.
Στο επίπεδο δε, της ασφάλειας των σιδηροδρόμων, αξίζει να επισημανθεί τί ακριβώς έχει κάνει η Κυβέρνηση για να εξασφαλίσει σήμερα, μετά από 6 σχεδόν χρόνια διακυβέρνησης της Χώρας, την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών, η οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Πρωθυπουργού, αποτελεί «τη μέριμνα» της Κυβέρνησής του:
Δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών, ο ελληνικός σιδηρόδρομος δεν διαθέτει ακόμη ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Αμαξοστοιχιών (ETCS), ήτοι σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών. Το ETCS, το οποίο αποτελείται από παρατρόχιο εξοπλισμό (στις ράγες) και επιτρόχιο εξοπλισμό (στο τρένο), μεταδίδει όλες τις πληροφορίες του παρατρόχιου συστήματος στην καμπίνα του οδηγού. Το ETCS έχει τη δυνατότητα να ενεργοποιήσει το σύστημα αυτόματης πέδησης, ήτοι να επιβραδύνει ή να φρενάρει αυτόματα την αμαξοστοιχία. Ωστόσο, η λειτουργία του προϋποθέτει αφενός ότι το σύστημα έχει εγκατασταθεί στο σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου και των συρμών, καθώς διαφορετικά δεν μπορεί να λειτουργήσει× αφετέρου, ότι ο εξοπλισμός που βρίσκεται στις ράγες των τρένων και τα συστήματα που βρίσκονται εντός των τρένων είναι συμβατά μεταξύ τους, ώστε να μπορούν να «επικοινωνούν».
Σήμερα, ολοκληρωμένο σύστημα ETCS δεν υπάρχει στην Ελλάδα, καθώς μηχανισμοί του ETCS έχουν εγκατασταθεί μόνο αποσπασματικά στο σιδηροδρομικό δίκτυο και δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως ενιαίο σύνολο, ενώ ακόμη και σε περιπτώσεις όπου παρατρόχια συστήματα έχουν εγκατασταθεί, δεν έχουν τοποθετηθεί στους συρμούς οι απαραίτητοι υπολογιστές ETCS, οι κονσόλες μηχανοδηγού και οι δέκτες δεδομένων, προκειμένου το σύστημα να μπορεί να λειτουργήσει.
Συνεπώς, το κεντρικό σύστημα αυτόματης προστασίας των συρμών εξακολουθεί και παραμένει ημιτελές και, εξ αυτού, μη λειτουργικό και ανενεργό.
‘Αμεσα συνδεδεμένο όμως, με τη λειτουργία του συστήματος είναι και το σύστημα GSM-R, δηλαδή το σύστημα κινητής επικοινωνίας για τη μετάδοση δεδομένων και φωνητικών εντολών μεταξύ αμαξοστοιχιών και κέντρων ελέγχου που επιτρέπει την απευθείας επικοινωνία του οδηγού ενός συρμού με τα σταθμαρχεία ή με τους οδηγούς άλλων συρμών σε περίπτωση ανάγκης. Όπως και το ETCS, το σύστημα GSM-R πρέπει να είναι εγκατεστημένο στο σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου και των συρμών, πράγμα που μέχρι σήμερα δεν συμβαίνει.
Συνεπώς, και το κεντρικό σύστημα κινητής και απευθείας επικοινωνίας μεταξύ αμαξοστοιχιών και κέντρων ελέγχου, εξακολουθεί και παραμένει ημιτελές και εξ αυτού, μη λειτουργικό και ανενεργό.
Περαιτέρω, οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι εξακολουθούν να μην διαθέτουν σήμερα ολοκληρωμένα συστήματα φωτοσήμανσης και τηλεδιοίκησης σε όλες τις γραμμές, συστήματα που ούτως ή άλλως θα αποτελούσαν προϋπόθεση για την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος ETCS, καθώς θεωρούνται οι βάσεις της περαιτέρω ανάπτυξης των συστημάτων ασφαλείας του σιδηροδρόμου. Η άμεση σύνδεση της ύπαρξης και λειτουργίας των συστημάτων αυτών με την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών είναι αυτονόητη, γεγονός που έχει τονίσει τόσο η Δικαιοσύνη όσο και η Ειδική Επιτροπή Διερεύνησης που είχε συγκροτηθεί από την Κυβέρνηση μετά το δυστύχημα. Η μη ύπαρξη τηλεδιοίκησης έχει καταγραφεί ενώπιον καμερών, λίγες ημέρες μετά το δυστύχημα, από εργαζόμενο ο οποίος μιλώντας στους δημοσιογράφους, ενώπιον του απεσταλμένου τότε Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλου, που εμφατικά δήλωνε ότι υπάρχει τηλεδιοίκηση, ξεκαθάρισε με εμφατικό τρόπο ότι «Δεν υπάρχει τηλεδιοίκηση», για να του υποδειχθεί στη συνέχεια, από συνεργάτη του Υφυπουργού, με χαρακτηριστική κίνηση του χεριού, να σταματήσει.
Περαιτέρω, όσον αφορά την σημερινή κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, το πολυδιαφημισμένο από την Κυβέρνηση πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ τονίζει ότι ο ΟΣΕ δεν παρέχει προληπτική συντήρηση του βασικού εξοπλισμού που αφορά στον έλεγχο, την παροχή εντολών και τη σήμανση, με τις παρεμβάσεις του να περιορίζονται μόνο σε περιπτώσεις διακοπής λειτουργίας (βασικού) εξοπλισμού. Επιπλέον, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ τονίζει πως ο ΟΣΕ δεν εξασφαλίζει σήμερα πως οι σταθμάρχες του διαθέτουν τις απαιτούμενες ικανότητες για την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων τους που αφορούν στην ασφάλεια, ενώ δεν υφίσταται κανένα σύστημα προκειμένου ο ΟΣΕ να μπορεί να παρακολουθεί τυχόν επιδείνωση των επιδόσεών τους σε τέτοια ζητήματα (σελ. 13 του Πορίσματος, παρ. 13). Στο πόρισμά του, ο ΕΟΔΟΣΑΑΜ αναφέρεται, επίσης, και στην ανεπάρκεια των τεχνικών και οργανωτικών υποδομών που παρέχει ο ΟΣΕ στο -πολύ μικρότερο σε αριθμό από το κανονικό- προσωπικό του, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να εξαντλούνται τα όρια του επιχειρησιακού προσωπικού και οι συνθήκες εργασίας τους να βαίνουν πέραν του ανθρωπίνως αποδεκτού με βιώσιμο τρόπο (σελ. 13 του Πορίσματος, παρ. 14).
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει διατυπώσει 17 συστάσεις ως αποτέλεσμα της έρευνάς του για το δυστύχημα στα Τέμπη, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να δημιουργηθεί άμεσα ένα πλαίσιο, στο οποίο οι διάφοροι υπεύθυνοι φορείς του σιδηροδρομικού τομέα θα διαθέτουν τα ανθρώπινα, οικονομικά και οργανωτικά μέσα που απαιτούνται για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ανάπτυξης και της διατήρησης ενός βιώσιμου και ασφαλούς σιδηροδρομικού συστήματος.
Οι ανωτέρω εγκληματικές παραλείψεις στις σιδηροδρομικές μεταφορές αποδεικνύονται και από σειρά συμβάντων και παρ’ ολίγον σιδηροδρομικών δυστυχημάτων που συνέβησαν εντός της τελευταίας διετίας, δηλαδή μετά το Έγκλημα των Τεμπών. Ενδεικτικά, στις 13 Σεπτεμβρίου 2024, δύο τρένα μπήκαν στην ίδια γραμμή στη διαδρομή μεταξύ Αθήνας και Αγίων Αναργύρων και μια νέα τραγωδία αποφεύχθηκε μόνο επειδή ο ένας εκ των δύο μηχανοδηγών αντιλήφθηκε τί είχε συμβεί και πρόλαβε να αντιδράσει. Οι δύο αμαξοστοιχίες παραλίγο να συγκρουστούν, αφού από λάθος κινούνταν σε μονή γραμμή, σε αντίθετη κατεύθυνση, κατόπιν εντολών που έλαβαν από τους εκατέρωθεν σταθμούς.
Στις 22 Νοεμβρίου 2023 μία επιβατική αμαξοστοιχία που εκτελούσε το δρομολόγιο Ρίο – ‘Αγιος Ανδρέας Πατρών εκτροχιάστηκε μερικώς.
Στις 9 Οκτωβρίου 2024, συρμός του Προαστιακού της Αθήνας αναγκάστηκε σε οπισθοπορεία, καθώς είχε λάβει εντολή από τον Σταθμάρχη να εισέλθει σε λάθος γραμμή και, συγκεκριμένα, στη γραμμή του Μετρό στην περιοχή της Δουκίσης Πλακεντίας! Ο λόγος που αποφεύχθηκαν τα χειρότερα στην περίπτωση αυτή ήταν αφενός η ύπαρξη λειτουργικού συστήματος τηλεδιοίκησης στο σημείο, αφετέρου η άμεση αντίδραση του οδηγού του συρμού, ο οποίος κατάλαβε ότι του είχε υποδειχθεί λανθασμένη πορεία.
Για σοβαρές ελλείψεις στην ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών έχει εγκαλέσει την Κυβέρνηση Μητσοτάκη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της άσκησης σωρείας προσφυγών λόγω παραβάσεως. Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα (INFR(2023)2036), ζητώντας τη συμμόρφωση της Χώρας με την ενωσιακή νομοθεσία (Οδηγία 2016/798) για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Στον ίδιο Κύκλο Παραβάσεων (Infringement cycle), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε, μάλιστα, προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα (INFR(2024)2237) και λόγω της μη συμμόρφωσης με τις προδιαγραφές που αφορούν στη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας / αεροναυτιλίας βάσει του Κανονισμού 2017/373, και, συγκεκριμένα, για την μη προμήθεια και εγκατάσταση των απαιτούμενων, σύγχρονων συστημάτων αναγνώρισης αεροσκαφών και ραντάρ, τα οποία θα ενίσχυαν τις υπηρεσίες παρακολούθησης της αεροπορικής κίνησης και, έτσι, την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας, ειδικά κατά τους επιβαρυμένους με αυξημένη αεροπορική κίνηση καλοκαιρινούς μήνες.
Ενόψει όλων των ανωτέρω, είναι κατανοητό γιατί, στις 30 Ιανουαρίου 2025, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, κ. Μαρινάκης, δήλωσε πως «[α]ν εγγυόμουν την ασφάλεια των επιβατών στα τρένα θα ήμουνα ασυνείδητος», ανασκευάζοντας πλέον τις δηλώσεις του κ. Καραμανλή στη Βουλή των Ελλήνων τον Φεβρουάριο του 2023, τον οποίο ο κ. Μαρινάκης πανηγυρικώς «αδειάζει», αλλά και συνομολογώντας την κατάσταση των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα που περιγράφηκε παραπάνω. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πολλοστή δημόσια δήλωση του Πρωθυπουργού, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μόλις στις 2 Μαρτίου 2025, αλλά και σήμερα στη Βουλή, ότι θα περάσουν ακόμη δύο έτη έως ότου, το 2027, η σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη καταστεί «άρτια και ασφαλής», πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι τότε η Κυβέρνηση δεν αναλαμβάνει την ευθύνη της ασφάλειας επιβατών και εργαζομένων στα τρένα.
Η Κυβέρνηση συνεπώς εξακολουθεί καθημερινά να παίζει «κορώνα-γράμματα» τη ζωή χιλιάδων πολιτών, επιβατών, εργαζομένων, παιδιών που χρησιμοποιούν τα τρένα, το πιο οικονομικό και οικολογικό μέσο μεταφοράς, για τις μετακινήσεις τους, όπως έπαιξε κορώνα-γράμματα τις ζωές των ανθρώπων που επέβαιναν στη μοιραία αμαξοστοιχία και των εργαζομένων και στις 2 αμαξοστοιχίες. Πρόκειται για μια Κυβέρνηση που περιφρονεί την ανθρώπινη ζωή και δεν αναλαμβάνει το καθήκον της ασφάλειας για τους πολίτες και επιβάτες.
Κατόπιν των ανωτέρω, προκύπτει αβίαστα ότι δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών και μετά από έξι χρόνια συνεχούς διακυβέρνησης, η Κυβέρνηση δεν μπορεί να εγγυηθεί ακόμη την στοιχειώδη ασφάλεια των σιδηροδρόμων και των μεταφορών εν γένει, όπως αποδεικνύεται από όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, ακόμη και από το πρόσφατο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, από τις προσφυγές λόγω παραβάσεως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και από τις ίδιες τις κυνικές ομολογίες του Πρωθυπουργού.
Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση όχι μόνο έχει αποτύχει να διασφαλίσει, αλλά αντιθέτως παρεμποδίζει ενεργά τόσο την απονομή Δικαιοσύνης για το δυστύχημα, που συνιστά έγκλημα, σύμφωνα με τις ήδη ασκηθείσες διώξεις, ενώ εκκρεμούν αιτήματα αναβάθμισης και επέκτασης των κατηγοριών, όσο και τη διαλεύκανση της υπόθεσης, δεδομένου ότι όλες οι ενέργειες κατατείνουν στην απόκρυψη των κυβερνητικών ευθυνών για την αφαίρεση 57 ανθρώπινων ζωών, την πρόκληση σοβαρότατων τραυματισμών και το δια βίου μαρτύριο επιζώντων και συγγενών.
Η κυβερνητική συμπεριφορά τα τελευταία δύο χρόνια δεν αποτελεί παρά μία ακόμη αδιαμφισβήτητη ένδειξη της διαρκούς υποβάθμισης του Κράτους Δικαίου και της Δημοκρατίας στη Χώρα μας από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όπως επισημάνθηκε άλλωστε και το 2024 από το Ψήφισμα- κόλαφο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το εν λόγω Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υπενθυμίζεται ότι ανέδειξε τις ευθύνες της Κυβέρνησης και προσωπικά του Πρωθυπουργού για το σκάνδαλο των υποκλοπών, της παράνομης χρήσης και εξαγωγής τεχνολογίας παρακολούθησης, και καταδίκασε τις προσπάθειες συγκάλυψης και τις επιθέσεις από Υπουργούς της Νέας Δημοκρατίας προς τις Ανεξάρτητες Αρχές που επιτελούν το ελεγκτικό τους έργο.
Η επίθεση στις Ανεξάρτητες Αρχές, οι παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη, το σκάνδαλο των υποκλοπών, όπου είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση πολιτικοί αντίπαλοι του κ. Μητσοτάκη, το μισό του υπουργικό συμβούλιο, η ηγεσία του στρατού, δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί και δημοσιογράφοι, και η διαρροή προσωπικών δεδομένων για εκλογική χρήση του κυβερνώντος κόμματος είναι γεγονότα, τα οποία δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά σε κανένα ευρωπαϊκό κράτος, σε κανένα κράτος δικαίου, συνάδουν όμως με τις πρακτικές συγκάλυψης και τοποθέτησης ημετέρων και εκλεκτών σε θέσεις-κλειδιά για τον έλεγχο και την Δικαιοσύνη από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Πρακτικές που είναι ορατές στην κοινωνία, η οποία για πρώτη φορά διατυπώνει με τόσο ηχηρό τρόπο τον κλονισμό της εμπιστοσύνης της όχι μόνον στην Κυβέρνηση, αλλά και την Δικαστική Εξουσία.
Οι πρακτικές υπονόμευσης του Κράτους Δικαίου και της απαξίωσης των θεσμών που μετέρχεται επίμονα, σταθερά και συνειδητά η Κυβέρνηση, κλονίζουν συθέμελα την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στην πολιτική, στους θεσμούς, τη Δικαιοσύνη και στις λειτουργίες του Κράτους, και προκαλούν αμφισβήτηση για την λειτουργία της Δημοκρατίας.
Επιπλέον, ο κ. Μητσοτάκης επιδεικνύει αντιθεσμική συμπεριφορά και κρύβεται συστηματικά, το τελευταίο διάστημα για περισσότερο από έναν μήνα, από τη Βουλή και τον ελληνικό λαό. Τα αιτήματα για προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για το Έγκλημα των Τεμπών που κατατέθηκαν από την Αντιπολίτευση δεν προγραμματίστηκαν, με ευθύνη της Κυβέρνησης, εντός της προθεσμίας που ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής.
Αυτή η συνολική αντιθεσμική συμπεριφορά έρχεται να προστεθεί στην εδώ και καιρό διαρκή υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, με το εντεινόμενο κύμα της ακρίβειας, την ανοχή στην αισχροκέρδεια και στην εγκατάλειψη των πυλώνων του κοινωνικού κράτους -όπως η δημόσια εκπαίδευση και το δημόσιο σύστημα υγείας.
Ταυτόχρονα, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, πέρα από το δυστύχημα-έγκλημα των Τεμπών και το σκάνδαλο των υποκλοπών, είναι η Κυβέρνηση των καρτέλ και της ακρίβειας.
Ο κ. Μητσοτάκης και η Κυβέρνησή του είναι υπεύθυνοι για την εκτεταμένη και οριζόντια φτωχοποίηση του ελληνικού λαού. Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες βρίσκονται μισθολογικά στον «πάτο» της Ευρώπης, με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια να κατατρώνε τα ήδη χαμηλά εισοδήματά τους, αποκλεισμένοι, παράλληλα από την πρόσβαση σε βασικές κοινωνικές παροχές. Η Κυβέρνηση, αντί να πάρει ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ουσιαστικά υπερασπίζεται τα ολιγοπώλια και τα καρτέλ σε ενέργεια και τράπεζες.
Η Ελλάδα, λοιπόν, μοιάζει όλο και λιγότερο με μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα, καθώς η Κυβέρνηση αδυνατεί να διασφαλίσει στους πολίτες αξιοπρεπές εισόδημα, στοιχειώδη ασφάλεια και τα διαχρονικά κεκτημένα του κοινωνικού κράτους. Η απομάκρυνση της χώρας μας από το ευρωπαϊκό θεσμικό και κοινωνικό κεκτημένο έχει άμεση και δραματική επίδραση στην ευημερία των πολιτών και την πρόοδο της κοινωνίας, στην αποτελεσματική προάσπιση θεμελιωδών ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων και στη δίκαιη, ανθεκτική και βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, με δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου και σεβασμό στους ανθρώπους, το περιβάλλον, τα οικοσυστήματα, τις νέες γενιές.
Η θεσμική και πολιτική υποβάθμιση που πλήττει σήμερα την Χώρα μας ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων κυβερνητικών επιλογών και ενεργειών, λειτουργεί, αναμφισβήτητα σε βάρος των πολιτών, των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και της ποιότητας ζωής τους, προκαλώντας τους απογοήτευση και στερώντας τους κάθε πίστη στους θεσμούς, στη Δικαιοσύνη και στη δυνατότητα για ένα καλύτερο αύριο. Υπό το πρίσμα αυτό, η παρούσα πρόταση δυσπιστίας αφορά σε όλες τις παραμέτρους ενός Κράτους Δικαίου, που έχουν κλονισθεί βαρύτατα μέσα από την παρατεταμένη αναξιοκρατία, διαφθορά και αδιαφορία για την ανθρώπινη ζωή κι ευημερία.
Το Έγκλημα των Τεμπών υπήρξε η θρυαλλίδα που κατέδειξε στην Ελληνική κοινωνία ότι η Διαφθορά σκοτώνει. Και ότι η Δικαιοσύνη είναι υπόθεση της Κοινωνίας, που δεν ανέχεται πλέον την ανισονομία και τα προνόμια ενός πολιτικού προσωπικού που ενδιαφέρεται μόνον για την διατήρηση της εξουσίας του κι αδιαφορεί για την ανθρώπινη ζωή, αλλά και δεν διστάζει να παρεμβαίνει στους θεσμούς του Κράτους Δικαίου και στην ίδια την Δικαστική λειτουργία.
Η ήδη διαμορφωθείσα κατάσταση, μετά και την πρόσφατη μεγαλειώδη παρουσία του Ελληνικού Λαού που διαδήλωσε για την Αλήθεια και τη Δικαιοσύνη, πιστοποιεί την πολιτική και ηθική απονομιμοποίηση της Κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού, οι χειρισμοί και οι ενέργειες των οποίων οδήγησαν τα εκατομμύρια πολίτες στην Ελλάδα και το εξωτερικό στους δρόμους, με αίτημα την απονομή Δικαιοσύνης για τους 57 αδικοχαμένους συνανθρώπους μας, για τα επιζώντα θύματα και τις οικογένειες των νεκρών, με την πεποίθηση ότι αξίζουμε και δικαιούμαστε περισσότερα και με την αποφασιστική υπεράσπιση εκείνων που αγωνίζονται όλο αυτό το διάστημα για αλήθεια, διαφάνεια και δικαιοσύνη.
Για όλους αυτούς τους λόγους
Έχοντας συνείδηση της ευθύνης μας απέναντι στην κοινωνία και την ιστορία και απέναντι στον ελληνικό λαό, από τον οποίο πηγάζει κάθε εξουσία.
Υποβάλλουμε πρόταση δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης σύμφωνα με το άρθρο 84 παρ. 2 του Συντάγματος και το άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής.
ΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
Ανδρουλάκης Νικόλαος
Αποστολάκη Μιλένα
Αχμέτ Ιλχάν
Βατσινά Ελένη
Γερουλάνος Παύλος
Γιαννακοπούλου Κωνσταντίνα (Νάντια)
Γρηγοράκου Παναγιώτα (Νάγια)
Δουδωνής Παναγιώτης
Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)
Καζάνη Αικατερίνη
Κατρίνης Μιχάλης
Κουκουλόπουλος Παρασκευάς (Πάρις)
Κωνσταντινόπουλος Οδυσσέας
Λιακούλη Ευαγγελία
Μάντζος Δημήτριος
Μιχαηλίδης Σταύρος
Μουλκιώτης Γεώργιος
Μπιάγκης Δημήτριος
Νικητιάδης Γεώργιος
Νικολαΐδης Αναστάσιος
Πάνας Απόστολος
Παπανδρέου Γεώργιος
Παππάς Πέτρος
Παρασκευαΐδης Παναγιώτης
Παραστατίδης Στέφανος
Παρασύρης Φραγκίσκος
Πουλάς Ανδρέας
Σπυριδάκη Αικατερίνη
Σταρακά Χριστίνα
Τσίμαρης Ιωάννης
Χνάρης Εμμανουήλ
Χρηστίδης Παύλος
Χριστοδουλάκης Εμμανουήλ
Φάμελλος Σωκράτης, Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Καλαματιανός Διονύσης
Ακρίτα Έλενα
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Γεροβασίλη Όλγα
Γιαννούλης Χρήστος
Δούρου Ειρήνη
Ζαμπάρας Μιλτιάδης
Καραμέρος Γιώργος
Κασιμάτη Νίνα
Κεδίκογλου Συμεών
Κόκκαλης Βασίλης
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μαμουλάκης Χάρης
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γιώργος
Παππάς Νίκος
Πολάκης Παύλος
Τσίπρας Αλέξης
Τσαπανίδου Πόπη
Ψυχογιός Γιώργος
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Έφη)
Ζεϊμπέκ Χουσεϊν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τζούφη Μερόπη
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Φερχάτ Οζγκιούρ
Φωτίου Θεανώ
Ζωή Ν. Κωνσταντοπούλου
Αλέξανδρος Καζαμίας
Ελένη Καραγεωργοπούλου
Διαμαντής Καραναστάσης
Γεωργία Κεφαλά
Σπύρος Μπιμπίλας
Αποστολάκης Ευάγγελος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Θεοδώρα Τζάκρη
Αλέξανδρος Αυλωνίτης
Κυριακή Μάλαμα
Γιώτα Πούλου
Δρ. Μιχαήλ Χουρδάκης
Ραλλία Χρηστίδου
Μπαράν Μπουρχάν