Οι ηγέτες 13 κρατών αναμένονται σήμερα στο Κίεβο, για να επαναβεβαιώσουν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία, την ημέρα που συμπληρώνεται η τρίτη επέτειος της ρωσικής στρατιωτικής εισβολής, ενώ η δραματική αλλαγή στάσης της κυβέρνησης των ΗΠΑ αλλάζει τα δεδομένα σ’ αυτόν τον πόλεμο.
«Έχουμε μια σημαντική συνάντηση αύριο, μια σύνοδο. Ίσως να είναι καμπή», είπε χθες ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναφερόμενος στη σύνοδο αυτή, στην οποία αναμένεται να πάρουν μέρος άλλοι 24 ξένοι ηγέτες μέσω βιντεοσύνδεσης.
Ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αναμένεται στο Κίεβο, όπως και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία
«Είμαστε στο Κίεβο σήμερα διότι η Ουκρανία είναι η Ευρώπη. Σε αυτή τη μάχη για επιβίωση δεν διακυβεύεται μόνο η τύχη της Ουκρανίας. (Διακυβεύεται) η τύχη της Ευρώπης», ανέφερε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε μήνυμά της που ανήρτησε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το οποίο συνόδευε με βίντεο που δείχνει την άφιξή της σιδηροδρομικώς στο Κίεβο στο πλευρό του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.
On the 3rd anniversary of Russia’s brutal invasion, Europe is in Kyiv.
We are in Kyiv today, because Ukraine is Europe.
In this fight for survival, it is not only the destiny of Ukraine that is at stake.
It’s Europe’s destiny. pic.twitter.com/s0IaC5WYh6
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 24, 2025
Η τελευταία συζήτησε με τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και με τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, που αναμένονται στον Λευκό Οίκο, αντίστοιχα αργότερα σήμερα και την Πέμπτη.
Νωρίτερα, παρότρυνε να ενισχυθεί η υποστήριξη της Ε.Ε. στην Ουκρανία κι υποσχέθηκε νέες πρωτοβουλίες των Βρυξελλών.
Εν πτήσει προς την Ουάσιγκτον, ο κ. Μακρόν επανέλαβε πως ο ίδιος και οι ευρωπαίοι εταίροι της Γαλλίας έχουν «δεσμευτεί» η ειρήνη να αποκατασταθεί με «δίκαιο, στέρεο και διαρκή» τρόπο, κι ότι η ασφάλεια των Ευρωπαίων θα «ενδυναμωθεί» αν υπάρξουν διαπραγματεύσεις για αυτό και είναι επιτυχείς.
Έκτακτη σύνοδος κορυφής την 6η Μαρτίου
Μπροστά στη ρωσική απειλή και στην αλλαγή της αμερικανικής στάσης, οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να κινητοποιηθούν. Ο κ. Κόστα ανήγγειλε έκτακτη σύνοδο κορυφής την 6η Μαρτίου, καθώς «ζούμε αποφασιστική στιγμή για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια».
Ο επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) Φρίντριχ Μερτς, ο νικητής των χθεσινών πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Γερμανία που αναμένεται προσεχώς να γίνει καγκελάριος, χαρακτήρισε «απόλυτη προτεραιότητα» να υπάρχει «δυνατότητα αυτόνομης ευρωπαϊκής άμυνας», εναλλακτική «στο NATO στη σημερινή μορφή του».
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, αφού φάνηκε να ευθυγραμμίζεται με τη ρωσική θέση χαρακτηρίζοντας την Ουκρανία υπεύθυνη για τον πόλεμο που ξέσπασε την 24η Φεβρουαρίου 2022 και άρχισε συνομιλίες με τη Ρωσία χωρίς ουκρανική ούτε ευρωπαϊκή συμμετοχή, επέμεινε πως θέλει οι ΗΠΑ να αποζημιωθούν σε είδος —με ουκρανικά ορυκτά, ειδικά σπάνιες γαίες— για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που παρείχαν έκτοτε στο Κίεβο.
[embedded content]
Ο ομόλογός του Ζελένσκι απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο να υπογράψει κείμενο που θα υποχρεώσει να πληρώνουν «δέκα γενιές Ουκρανών».
Ο κ. Τραμπ χαρακτήρισε εξάλλου «δικτάτορα» τον κ. Ζελένσκι, καθώς δεν έχει οργανώσει «εκλογές». Ο τελευταίος εξελέγη το 2019 για πέντε χρόνια, παραμένει όμως στην εξουσία, καθώς είναι αδύνατη η οργάνωση εκλογών εν μέσω πολέμου. Ο ουκρανός πρόεδρος είπε χθες πως δεν αισθάνθηκε «προσβεβλημένος» από τις δηλώσεις αυτές.
Η Ουάσιγκτον έχει πει εξάλλου πως προετοιμάζει σύνοδο κορυφής του Ντόναλντ Τραμπ και του ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν και δεν θεωρεί ρεαλιστική την ένταξη της Ουκρανίας στο NATO.
Η αντιστροφή της αμερικανικής στάσης, έπειτα από τρία χρόνια αδιάλειπτης στρατιωτικής και οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας, άφησε άναυδους ως έξαλλους πολλούς στην Ουκρανία, καθώς φοβούνται ότι η χώρα τους θα αναγκαστεί να αποδεχτεί εδαφικές παραχωρήσεις με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός.
Αν ο ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι αποδεχόταν να παραχωρήσει στη Ρωσία τις περιφέρειες που έχει καταλάβει, «τα παλικάρια που πολεμούν τώρα για το έδαφός μας (…) δεν θα ακούσουν τον Ζελένσκι και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε» διαμηνύει ο Ολεξάντρ, αξιωματικός μονάδας εφόδου της 93ης χωριστής μηχανοκίνητης ταξιαρχίας του ουκρανικού στρατού.
Πολλοί από τους άνδρες του έχουν ήδη χάσει «σπίτια, οικογένειες, παιδιά» και δεν έχουν πλέον «τίποτα να χάσουν», προσθέτει.
Χθες έγιναν κινητοποιήσεις σε ένδειξη υποστήριξης στην Ουκρανία στο Παρίσι, στην Πράγα, στο Βίλνιους, μπροστά στην πρεσβεία της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον και σε άλλες αμερικανικές πόλεις. Νέες συγκεντρώσεις προβλέπονται σήμερα, ιδίως στο Λονδίνο.
Από την άλλη πλευρά, η Μόσχα δεν κρύβει την ικανοποίησή της για την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να σπάσει την απομόνωση που επέβαλε η Δύση στον Βλαντίμιρ Πούτιν αρχίζοντας διμερείς συνομιλίες.
Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε πως προβλέπεται νέα συνάντηση ρώσων και αμερικανών διπλωματών εντός της εβδομάδας, έπειτα από αυτές που διεξήχθησαν την 18η Φεβρουαρίου στη Σαουδική Αραβία με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών των δυο κρατών με επικεφαλής τους ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ και Μάρκο Ρούμπιο.
Με δύο ψηφίσματα (Ουκρανίας-ΕΕ και ΗΠΑ) στη Γενική Συνέλευση
Mετά απο 48 ώρες σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ, Ρωσίας και χωρών της ΕΕ, αποφασίστηκε η Γενική Συνέλευση της Δευτέρας για την τρίτη επέτειο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία να πραγματοποιηθεί στις 10.00πμ (ώρα ΗΠΑ) με βάση τον αρχικό προγραμματισμό. Προς ψήφιση αναμένεται να έρθουν και τα δύο σχέδια ψηφίσματος, αφενός της Ουκρανίας-ΕΕ και αφετέρου των ΗΠΑ.
Το σχέδιο ψηφίσματος της Ουκρανίας-ΕΕ, το οποίο δεν φέρει καμία αλλαγή, ζητεί άμεση παύση των εχθροπραξιών, καταδικάζει τη συνεχιζόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας και επαναβεβαιώνει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Ζητεί τον άμεσο τερματισμό της σύγκρουσης με την άμεση, πλήρη και άνευ όρων αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας, ενώ καλεί σε πλήρη ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου και εκφράζει την ανάγκη απόδοσης δικαιοσύνης για τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί.
Εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις «καταστροφικές και μακροχρόνιες συνέπειες» του πολέμου, επισημαίνοντας τον αντίκτυπό του στην ανθρωπιστική κατάσταση στην Ουκρανία, τη διεθνή σταθερότητα την επισιτιστική ασφάλεια, την ενέργεια και το περιβάλλον. Το ψήφισμα καταδικάζει επίσης τις «σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» εν μέσω συγκρούσεων, με ιδιαίτερη αναφορά στις γυναίκες, τα παιδιά και τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη πλήρους λογοδοσίας για «τα σοβαρότερα εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου» και ζητά ανεξάρτητες έρευνες και διώξεις. Απαιτεί δε την «άμεση, πλήρη και άνευ όρων» απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από το ουκρανικό έδαφος και καλεί όλα τα μέρη να τηρήσουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.
Activists hold up placards during the ‘Stand with Ukraine’ event in West Palm Beach, Florida, USA, 23 February 2025. EPA/CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH
Επιπλέον, τονίζει την ανάγκη ανταλλαγής αιχμαλώτων, της απελευθέρωσης των παράνομα κρατουμένων και της επιστροφής πολιτών που εκτοπίστηκαν βίαια, συμπεριλαμβανομένων παιδιών. Ζητεί την άμεση παύση επιθέσεων σε κρίσιμες ενεργειακές υποδομές, προειδοποιώντας για τον αυξημένο κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος. Επισημαίνει ότι «τυχόν εμπλοκή στρατευμάτων της Βόρειας Κορέας που μάχονται στο πλευρό των ρωσικών δυνάμεων εγείρει σοβαρές ανησυχίες για περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης». Κλείνοντας, προτρέπει όλα τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων επιπτώσεων του πολέμου και να υποστηρίξουν τις διπλωματικές προσπάθειες για ειρήνη.
Το σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ
Από την άλλη πλευρά, το λακωνικό σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ έχει ως εξής: “Η Γενική Συνέλευση, θρηνώντας για την τραγική απώλεια ανθρώπινων ζωών στη σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας επαναλαμβάνει ότι ο κύριος σκοπός των Ηνωμένων Εθνών, όπως εκφράζεται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και η ειρηνική επίλυση διαφορών. Η Γενική Συνέλευση προτρέπει σε ένα γρήγορο τερματισμό των εχθροπραξιών και μια διαρκή ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας” αναφέρει το σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ, το οποίο έχει στα χέρια του το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
An activist holds up a placard during the ‘Stand with Ukraine’ event in West Palm Beach, Florida, USA, 23 February 2025. EPA/CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH
Σε αυτό το σχέδιο έχουν προταθεί τροποποιήσεις. Αφενός, η Ρωσία πρότεινε την προσθήκη αναφοράς στην ανάγκη “αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτίων της σύγκρουσης”. Αφετέρου, 26 ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ην. Βασίλειο, η Γαλλία, η Ισπανία και η Γερμανία) πρότειναν από κοινού προσθήκη αναφορών στην “πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία” και στην δέσμευση “στην κυριαρχία, την ανεξαρτησία, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, που εκτείνονται στα χωρικά της ύδατα», αλλά και προτροπών “για τον γρήγορο τερματισμό της σύγκρουσης” και “για μια δίκαιη, διαρκή και συνολική ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές της κυρίαρχης ισότητας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών”.
Υπενθυμίζεται ότι τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα μεν, έχουν ωστόσο πολιτική βαρύτητα διότι εκφράζουν τη γενική βούληση της διεθνούς κοινότητας.
Η συνεδρίαση στο Συμβούλιο Ασφαλείας και η κοινή δήλωση στον Τύπο
Μετά την ολοκλήρωση της συζήτησης στην Γενική Συνέλευση, θα ακολουθήσει προγραμματισμένη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για την κατάσταση ασφαλείας στην Ουκρανία, η οποία -εκτός απροόπτου- θα γίνει το μεσημέρι της Δευτέρας. Η συνεδρίαση ζητήθηκε από την Ουκρανία, με την υποστήριξη της Δανίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας, του Παναμά, της Νότιας Κορέας, της Σλοβενίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ, με αφορμή τη συμπλήρωση τριών ετών από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Αυτής θα προηγηθεί η ψηφοφορία για υιοθέτηση του Ψηφίσματος των ΗΠΑ που νωρίτερα θα έχει τεθεί προς ψήφιση στη Γενική Συνέλευση. Εάν το Ψήφισμα των ΗΠΑ υιοθετηθεί, αυτό θα σηματοδοτήσει το πρώτο Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Ουκρανία από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της στη χώρα.
Η Ουκρανία και αρκετές χώρες αναμένεται να συμμετάσχουν στη συνεδρίαση βάσει του κανόνα 37 του κανονισμού του Συμβουλίου.
Αμέσως μετά θα ακολουθήσει ενημέρωση από την Αναπ. Γενική Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για Πολιτικές Υποθέσεις και την Οικοδόμηση Ειρήνης Ροζμαρι Ντι Κάρλο. Η κ. Ντι Κάρλο αναμένεται να τονίσει ότι “τρία χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο πόλεμος συνεχίζει να έχει καταστροφικές συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό, καθώς σύμφωνα με το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) έως τις 11 Φεβρουαρίου καταγράφηκαν 41.783 απώλειες αμάχων, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 12.605 θανάτων. Μεταξύ αυτών, τουλάχιστον 669 παιδιά έχουν σκοτωθεί και 1.854 έχουν τραυματιστεί”.
Αναμένεται επίσης η υφυπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Μαριάνα Μπέτσα να εκφωνήσει μέσα στη μέρα δήλωση Τύπου από κοινού με συμμαχικές χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ η δήλωση θα κάνει αναφορά “στη συμπλήρωση των τριών ετών από παράνομη και απρόκλητη πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και θα επαναλαμβάνει την ακλόνητη καταδίκη αυτής της κατάφωρης παραβίασης του διεθνούς δικαίου”.
Θα απευθύνει έκκληση στα κράτη-μέλη του ΟΗΕ για άμεσο τερματισμό του πολέμου και να εντατικοποιηθούν οι διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης, τονίζοντας ότι “η Γενική Συνέλευση ζήτησε τον άμεσο τερματισμό αυτού του πολέμου επιθετικότητας και μια δίκαιη, διαρκή και συνολική ειρήνη στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ. Τέλος θα επαναβεβαιώνει την υποστήριξη των συμμαχικών χωρών “στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της και των χωρικών της υδάτων”.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, της Γαραντζιώτη Γ.
Νέα Υόρκη, ΗΠΑ