Τροπολογία που σκοπεί στην «αποκατάσταση της διαφάνειας στην αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων των ασφαλίσεων υγείας και αποτροπή αδικαιολόγητων αυξήσεων» κατέθεσε η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής.
Η τροπολογία, που φέρει πρώτη την υπογραφή του προέδρου του κόμματος, Νίκου Ανδρουλάκη κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού, το οποίο θεσπίζει προδιαγραφές ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, και αναμένεται να τεθεί προς συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2025.
Όπως αναφέρουν στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογία τους οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, «οι ασφαλιστικές εταιρείες επιβάλλουν, συνεχόμενα τα τελευταία έτη, υπέρογκες αυξήσεις στα ασφάλιστρα των συμβολαίων υγείας και νοσοκομειακών καλύψεων.
Πολλοί ασφαλισμένοι, αδυνατώντας να ανταποκριθούν στις αυξήσεις αυτές, αναγκάζονται να διακόψουν ασφαλίσεις υγείας που πλήρωναν μία ζωή προκειμένου να τις έχουν σε μία μεγαλύτερη και πιο ευάλωτη ηλικία».
Οι εταιρείες, προσθέτουν οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «κατευθύνουν τους ασφαλισμένους στα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια υγείας, στα οποία προβλέπουν τη μονομερή δυνατότητά τους να διαμορφώνουν κάθε έτος, χωρίς περιορισμούς, το ύψος των ασφαλίστρων και τις παροχές των συμβολαίων.
Σήμερα, περισσότεροι από ένα 1.200.000 ασφαλισμένοι (ήδη 965.000 για το 2023 – μακροχρόνια ή ετησίως ανανεούμενα- ατομικά συμβόλαια υγείας που περιλαμβάνουν και μέλη της οικογένειας) είναι εντελώς απροστάτευτοι απέναντι στις μεγάλες αυξήσεις που μονομερώς επιβάλλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες.
Έτσι τα μακροχρόνια συμβόλαια υγείας, εξαιτίας αδιαφανών πρακτικών, από 711.000 που ήταν το 2011 έχουν πλέον περιοριστεί σε 275.000».
«Η κυβέρνηση ακύρωσε την προστασία των καταναλωτών»
Τονίζουν μάλιστα ότι «η Κυβέρνηση φέρει μεγάλη ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Εισήγαγε, με το άρθρο 268 Ν. 4738/2020, ένα καθεστώς που τελικά σκοπό είχε να ακυρώσει την προστασία που παρείχε στους ασφαλισμένους ο Ν. 2251/1994 για την προστασία των καταναλωτών».
Με τον προηγούμενο νόμο και με βάση δικαστικές αποφάσεις κρίθηκαν καταχρηστικοί οι όροι αναπροσαρμογής του ασφαλίστρου και υποχρέωναν τις ασφαλιστικές εταιρίες σε λογικές αυξήσεις με βάση δείκτες της Στατιστικής Αρχής.
Σύμφωνα με τους υπογράφοντες, «με το νέο καθεστώς οι ασφαλιστικές εταιρείες μπορούν να επιβάλλουν υπέρογκες αυξήσεις με βάση έναν ιδιωτικό δείκτη υγείας που σε τελική ανάλυση οι ίδιες διαμόρφωσαν, τον Ενιαίο Δείκτη Υγείας (Ε.Δ.Υ.) του ΙΟΒΕ.
Η μόνη δε «δυνατότητα» που επαφίεται στους καταναλωτές αν δεν αποδέχονται τις υπέρογκες αυτές αυξήσεις, είναι να διακόψουν τις ισόβιες ασφαλίσεις υγείας, αυτές που πλήρωναν δηλαδή επί δεκαετίες για να τις έχουν σε πιο προχωρημένη ηλικία.
Πρόκειται για διατάξεις για τις οποίες η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής είχε αποφανθεί, κατά την εισαγωγή τους, ότι οδηγούν σε παραβίαση του άρθρου 17 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 1 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, αφού επεμβαίνουν σε υφιστάμενες συμβάσεις, επιδεινώνοντας τη θέση και την περιουσία των ασφαλισμένων.
Περαιτέρω, ο υφιστάμενος Ενιαίος Δείκτης Υγείας του Ι.Ο.Β.Ε. μόνο ενιαίος δεν είναι. Βασίζεται σε στοιχεία από τα μακροχρόνια συμβόλαια υγείας, με αποτέλεσμα τα δεδομένα για το συνολικό κόστος ασφάλισης να μην είναι αντιπροσωπευτικά, αφού τα προγράμματα αυτά έχουν παύσει, εξαιτίας επιχειρηματικών αποφάσεων να τροφοδοτούνται, αντίστοιχα με νεότερα συμβόλαια.
Αδικαιολόγητες και υπέρμετρες αυξήσεις
Έτσι, το ποσοστό του Ε.Δ.Υ. που εξήχθη το έτος 2023, με βάση τα στοιχεία αποζημιώσεων έτους 2022, και εφαρμόστηκε για τις αυξήσεις των ασφαλίστρων του έτους 2024 προσδιορίζεται σε 14,6%.
Είναι, ωστόσο, αξιοσημείωτο και αποκαλυπτικό ότι στο Σύστημα Λογαριασμών Υγείας (ΣΛΥ) που δημοσίευσε η ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό αύξησης της χρηματοδότησης της υγείας εκ μέρους της Ιδιωτικής Ασφάλισης κατά το έτος 2022 σε σχέση με το έτος 2021 ανήλθε σε 2,70% (με το μέσο όρο της τελευταίας τετραετίας να ανέρχεται σε 3,15%).
Τούτο δε παρά το γεγονός ότι αυξάνεται κάθε έτος σημαντικά και ο αριθμός των ασφαλιστικών συμβάσεων. Ο δε Υποδείκτης Υγείας της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ο οποίος αφορά τις μεταβολές του κόστους των υπηρεσιών υγείας, αυξήθηκε κατά μέσο ετήσιο όρο την τελευταία τετραετία σε 2,04%».
Οι βουλευτές μνημονεύουν επίσης τα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, βάσει των οποίων «το έτος 2023 από τα 778 εκατομμύρια ευρώ σε καθαρά ασφάλιστρα που εισέπραξαν 17 ασφαλιστικές εταιρείες από 964.951 ατομικά συμβόλαια καταβλήθηκαν σε αποζημιώσεις 483 εκατ. ευρώ.
«Δεν υπάρχει δε αμφιβολία ότι η υφιστάμενη ασυδοσία ενθαρρύνει ένα φαύλο κύκλο αυξήσεων ανάμεσα στην ιδιωτική ασφάλιση και την ιδιωτική υγεία (τα ιδιωτικά νοσοκομεία) σε βάρος των καταναλωτών. Η ευκολία μετακύλησης του κόστους στους καταναλωτές διογκώνει την κερδοσκοπία.
Φαύλος κύκλος και οι ασθενείς εκτεθειμένοι
Δεν είναι μόνο οι υψηλές χρεώσεις των νοσοκομείων που οδηγούν σε υψηλά ασφάλιστρα, αλλά (και) τα υψηλά ασφάλιστρα που οδηγούν σε υψηλές χρεώσεις.
Η αδιαφάνεια παραμένει μεγάλη και στις χρεώσεις των ιδιωτικών νοσοκομείων» αναφέρουν οι υπογράφοντες και προαναγγέλλουν ότι «στο πλαίσιο αυτό το ΠΑΣΟΚ θα καταθέσει το αμέσως προσεχές διάστημα και αντίστοιχη τροπολογία για την προαγωγή της διαφάνειας και διεξαγωγή ελέγχων σχετικά με τις χρεώσεις των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων».
Οι βουλευτές αναφέρουν επίσης ότι «οι ασφαλίσεις υγείας είναι, χωρίς αμφιβολία από τις πιο σημαντικές για τους καταναλωτές. Οι καταναλωτές, που έχουν εκδηλώσει προβλήματα υγείας δεν έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν ασφαλιστική εταιρεία, αφού οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν καλύπτουν ασθένειες που ήδη έχουν εκδηλωθεί ή αν το κάνουν, το κάνουν με πολύ χειρότερους όρους.
Σκοπός, εξάλλου, της μακροχρόνιας οργάνωσης της ασφάλισης υγείας ως ασφάλισης ζωής είναι, με την παραγωγή επαρκών αποθεματικών, να διασφαλιστεί προσιτό ασφάλιστρο στους ασφαλισμένους όταν αυτοί πλέον θα βρίσκονται σε μη παραγωγική ηλικία.
Για τους παραπάνω λόγους και οι καταναλωτές, όταν ασφαλίζονται για θέματα υγείας, αποβλέπουν κατ’ εξοχήν σε μία μακροχρόνια κάλυψη.
Δεν είναι τυχαίο ότι και οι ίδιες ασφαλιστικές εταιρείες, προκειμένου να πείσουν τους καταναλωτές να επιλέξουν τις ετησίως ανανεούμενες ασφαλίσεις, αναλαμβάνουν απέναντί τους τη δέσμευση για τη συνεχή ανανέωσή τους, υπό την όμως συχνά αδιαφανή και αποσιωπούμενη στη σημασία της προϋπόθεση ότι τούτο θα συμβαίνει εφόσον η εταιρεία θα διατηρεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Η διαφάνεια, ως προς τα κριτήρια με βάση τα οποία θα αναπροσαρμόζεται το ασφάλιστρο, είναι θεμελιώδης προϋπόθεση για τη διασφάλιση μίας βιώσιμης ασφάλισης υγείας. Η δε απαίτηση για διαφάνεια δεν μπορεί παρά να καταλαμβάνει και τις ετησίως ανανεούμενες ασφαλίσεις υγείας».
Οι αλλαγές που προτείνει το ΠΑΣΟΚ
Συνοπτικά, οι αλλαγές που επέρχονται με την τροπολογία του ΠΑΣΟΚ για την «Αποκατάσταση της διαφάνειας στην αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων των ασφαλίσεων υγείας» είναι οι εξής:
1) Καταργούνται το καθεστώς που εισήχθη με το ν. 4738/2020 για τις ασφαλίσεις υγείας και η αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων με βάση τον δείκτη του ΙΟΒΕ
2) Η αύξηση του ασφαλίστρου θα γίνεται με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες που θα περιλαμβάνονται στη σύμβαση ασφάλισης υγείας και με τα οποία θα ελέγχεται το ύψος της μεταβολής του ασφαλίστρου.
3) Η υποχρέωση διαφάνειας καταλαμβάνει τόσο τα ισόβια συμβόλαια όσο και τα ετησίως ανανεούμενα.
4) Εξουδετερώνονται οι υπέρογκες αυξήσεις από την εφαρμογή του Δείκτη ΙΟΒΕ για το 2024 και 2025. Ειδικότερα:
α) Η ετήσια αύξηση των ασφαλίστρων των ατομικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων υγείας για το 2024 προσδιορίζεται με βάση το ποσοστό αύξησης των αποζημιώσεων υγείας που κατέβαλαν οι ασφαλιστικές εταιρείες για το έτος 2022 (Σύστημα Λογαριασμών Υγείας ΕΛΣΤΑΤ, 27.3.2024). Η αύξηση του ασφαλίστρου περιορίζεται από 14% σε 2,70%. Το υπερβάλλον μέρος του ασφαλίστρου συμψηφίζεται με το πρώτο ασφάλιστρο που ακολουθεί.
β) Η ετήσια αύξηση των ασφαλίστρων για το 2025 και εφεξής γίνεται με βάση τον Υποδείκτη Υγείας του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους πλέον μίας ποσοστιαίας μονάδας. Η αύξηση αναμένεται να διαμορφωθεί περί τις 3,50% από 14,60% που έχουν προαναγγείλει οι ασφαλιστικές εταιρείες.
5) Προβλέπεται μείωση του ασφαλίστρου για ασφαλισμένους ισόβιων συμβολαίων που έχουν υποστεί την τελευταία πενταετία και σε ηλικία μεγαλύτερη του 65ου έτους υπέρογκες αυξήσεις. Το ασφάλιστρο μειώνεται στο ύψος που αυτό θα βρίσκονταν αν οι ασφαλιστικές εταιρείες εφάρμοζαν για την αύξηση του ασφαλίστρου το ποσοστό του Υποδείκτη Υγείας της Στατιστικής Αρχής, προσαυξημένο κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
6) Προβλέπεται η θέσπιση νέου Δείκτη Αποζημιώσεων Ασφαλίσεων Υγείας που θα εξάγεται από τη Στατιστική Αρχή και θα αποδίδει το μέσο ποσοστό μεταβολής των αποζημιώσεων που κατέβαλαν οι ασφαλιστικές εταιρείες για το σύνολο των ατομικών ασφαλίσεων υγείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.
Με πληροφορίες μέσω ΑΠΕ-ΜΠΕ